Zamiana w placówce służby zdrowia noworodków po porodzie
Ochrona życia rodzinnego (art. 47 Konstytucji i art. 23 k.c.)
Do oceny roszczenia o zadośćuczynienie za naruszenie dóbr osobistych w wyniku czynu niedozwolonego zamiany niemowląt przy wypisywaniu ze szpitala mają zastosowanie przepisy obowiązujące w czasie zamiany dzieci.
Czyn niedozwolony zamiany dzieci, dokonany w grudniu 1952 r. - jak wskazał Sąd Najwyższy w wyrokach z dnia 17 kwietnia 2013 r. I CSK 485/12 i z dnia 18 czerwca 2014 r. V CSK 463/13 - jest to jeden, jednorazowy i zakończony czyn niedozwolony powodujący naruszenie dóbr osobistych powodów, który wywołał długotrwałe skutki, nadal istniejące. Nie jest to natomiast czyn długotrwałego naruszania dóbr osobistych, czyli czyn niedozwolony ciągły. Tylko w sytuacji trwałego naruszania dóbr osobistych (czynu ciągłego), stan działania sprawcy utrzymuje się przez pewien czas i wówczas do oceny skutków naruszenia miarodajne są przepisy obowiązujące w chwili, gdy ustało działanie naruszycielskie. Wtedy działanie sprawcy ma charakter ciągły. Takiego charakteru nie ma natomiast zachowanie polegające na dokonaniu zamiany w placówce służby zdrowia noworodków po porodzie, a więc działanie jednorazowe, stanowiące czyn bezprawny, skutkujący naruszeniem dóbr osobistych powodów.
Wyrok SN z dnia 17 lutego 2016 r., III CSK 105/15
Standard: 36537 (pełna treść orzeczenia)
W orzecznictwie Sądu Najwyższego zwrócono uwagę na różnice występujące między trwałym naruszaniem dóbr osobistych a trwałymi skutkami takiego naruszenia, podkreślając, że jedynie w pierwszym przypadku, tj. w sytuacji, gdy działanie naruszające dobra osobiste utrzymuje się przez pewien okres, do oceny skutków naruszenia miarodajne są przepisy obowiązujące w chwili, w której ustało działanie naruszycielskie. Działanie sprawcy naruszenia dóbr osobistych ma wówczas charakter ciągły.
Takiego charakteru nie ma natomiast zachowanie polegające na dokonaniu zamiany w placówce służby zdrowia noworodków po porodzie, a więc działanie jednorazowe, stanowiące czyn bezprawny, skutkujący naruszeniem dóbr osobistych powodów (zob. uzasadnienie wyroku z dnia 17 kwietnia 2013 r., I CSK 485/12,
Wyrok SN z dnia 18 czerwca 2014 r., V CSK 463/13
Standard: 36539 (pełna treść orzeczenia)