Wygaśnięcie roszczenia z chwilą uzyskania przez posiadacza tytułu prawnego do nieruchomości
Przesłanki roszczenia z bezumownego korzystania z rzeczy
Żądanie zapłaty wynagrodzenia za korzystanie z nieruchomości powoda należy do kategorii roszczeń uzupełniających ( art. 224-225 k.c. ) kierowanych przez właściciela rzeczy ( lub osobę czerpiącą z jego prawa ) przeciwko posiadającej ją osobie nielegitymującej się tytułem prawnym swojego władania. Schemat ten ustaje z chwilą uzyskania przez posiadacza tytułu prawnego do nieruchomości , w następstwie czego staje się on władającym zgodnie z prawem i traci legitymację bierną uzasadniającą dochodzenie od niego roszczeń uzupełniających.
Zasiedzenie służebności gruntowej przypominającej służebność przesyłu stwarza podstawę prawną władania rzeczą przez dotychczasowego posiadacza nieuprawnionego. Od momentu uzyskania tego tytułu, roszczenia, o których mowa wyżej, wygasają i nie mogą być dochodzone w jakiejkolwiek części ( również na podstawie przepisów o bezpodstawnym wzbogaceniu) , w tym za nieprzedawniony okres poprzedzający datę zasiedzenia (podobnie SN w wyroku z dnia 19 września 2013 r., I CSK 700/12).
Wyrok SA w Białymstoku z dnia 27 lutego 2014 r., I ACa 785/13
Standard: 36204 (pełna treść orzeczenia)
Osobie, która utraciła własność rzeczy na skutek zasiedzenia przez samoistnego posiadacza, nie służy wobec aktualnego właściciela nieruchomości roszczenie o zapłatę wynagrodzenia za korzystanie z niej bez tytułu prawnego za okres poprzedzający datę zasiedzenia (por. uchwała SN z dnia 15 kwietnia 2011 roku, III CZP 7/11, uz. uchwały SN z dnia 24 lipca 2013 roku, III CZP 36/13, uz. uchwały (7) SN z dnia 26 maja 2006 r., III CZP 19/06).
Funkcja zasiedzenia sprzeciwia się przyznaniu byłemu właścicielowi wobec posiadacza, który stał się właścicielem wskutek upływu terminu zasiedzenia, roszczeń, u których podstaw leży prawo własności, a do takich należą niewątpliwie roszczenia uzupełniające za okres poprzedzający datę zasiedzenia, w tym roszczenie o wynagrodzenie za korzystanie z rzeczy (por. wyrok SN z dnia 12 stycznia 2012 roku, II CSK 258/11).
W razie wygaśnięcia roszczeń uzupełniających byłego właściciela, przewidzianych w art. 224 § 2 i art. 225 k.c. ze względu na zasiedzenie nieruchomości przez posiadacza samoistnego, były właściciel nie może dochodzić od tego posiadacza roszczeń z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia. Roszczenie właściciela o wynagrodzenie za korzystanie z rzeczy, przewidziane w art. 225 k.c., zawiera w sobie różne elementy (pierwiastki) roszczeń szczególnych, przewidzianych w przepisach o zobowiązaniach, w tym także z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia.
Wyrok SN z dnia 19 września 2013 r., I CSK 700/12
Standard: 36203 (pełna treść orzeczenia)