Swoboda testowania; rozrządzenia testamentowe
Rozsządzenia testamentowe na wypadek śmierci (art. 941 k.c.)
Żeby zobaczyć pełną treść należy się zalogować i wykupić dostęp.
Testament jest aktem sformalizowanym i musi spełniać warunki ustawowe (art. 945 § 1, art. 958 k.c.). Jeśli jest testamentem własnoręcznym (holograficznym), to musi go sporządzić własną ręką w całości spadkodawca (testator), indywidualnie, podpisać i opatrzeć datą. Jako wyraz woli spadkodawcy musi zawierać oświadczenie jednostronne, nieskierowane do konkretnego adresata, zawierające rozrządzenie majątkiem na wypadek śmierci, powołujące do całego lub do części spadku jednego lub więcej spadkobierców (art. 942, art. 949 i art. 959 k.c.). Obok spadkobierców może ustanowić zapisy albo nie powoływać w ogóle spadkobiercy, a całym lub prawie całym majątkiem rozporządzić poprzez zapisy (art. 968 § 1, art. 961 k.c.).
Testament może być w każdej chwili odwołany w całości lub w części przez spadkodawcę, także przez sporządzenie nowego testamentu (art. 943, art. 946-947 k.c.).
Jeżeli spadkodawca nie sporządził testamentu lub testament okazał się nieważny, wówczas następuje dziedziczenie z mocy ustawy (art. 931 i nast., art. 926 k.c.). W każdym rodzaju dziedziczenia, testamentowym i ustawowym oznacza ono sukcesję uniwersalną spadkobiercy lub spadkobierców po danym spadkodawcy, czyli wejście w ogół jego praw i obowiązków o charakterze majątkowym (art. 922 § 1 k.c.).
Postanowienie SN z dnia 10 stycznia 2018 r., I CSK 177/17
Standard: 58032 (pełna treść orzeczenia)
Rozrządzenia testamentowe mogą mieć różny charakter, do typowych rozrządzeń można zaliczyć ustanowienie spadkobiercy (art. 959 i n. kc), zapis (art. 968 i n. kc), polecenie (art. 982 i n. kc), powołanie wykonawcy testamentu (art. 986 i n. kc), wydziedziczenie (art. 1008 kc).
Testament może jednak zawierać wiele innych rozrządzeń, np. podstawienie (art. 963 kc), testament negatywny, w którym spadkodawca wyłącza od dziedziczenia ustawowego określoną osobę nie powołując w jej miejsce innej osoby.
Ustawa nie ustala treści testamentu, stąd też ważny będzie testament zawierający tylko jedno rozrządzenie, np. ustanowienie zapisu czy powołanie wykonawcy testamentu. W żadnym bowiem razie ustanowienie spadkobiercy w testamencie nie jest wymogiem jego sporządzenia, testator nie musi naruszać porządku dziedziczenia ustawowego, może się ograniczyć do dyspozycji o innym charakterze, np. obciążenia spadkobiercy ustawowego zapisem czy poleceniem, ustanowienia fundacji. Tym samym testament może nie ustanawiać żadnego spadkobiercy, a jedynie zawierać w swojej treści zapisy.
żaden przepis nie nakładu na testatora obowiązku wymieniania składników spadku jako warunku skuteczności powołania do dziedziczenia, tym bardziej w przypadku powołania jednej osoby. Korzystając zaś ze swobody testowania spadkodawca może np. w ogóle nic nie wymieniać, albo skupić się na jego (subiektywnym) zdaniem najistotniejszych z jakiegoś względu składnikach, względnie ograniczyć się tylko do przykładowego wymienienia jedynie części z nich.
Postanowienie SR Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu z dnia 29 lutego 2016 r., V Ns 315/12
Standard: 35885 (pełna treść orzeczenia)