Kurator osoby prawnej (art. 42 k.c.) a kurator dla nieobecnego (art. 143 k.p.c.)

W toku postępowania cywilnego osoba prawna, będąca jego stroną, musi mieć organ uprawniony do podejmowania za nią działań. W sytuacji gdy osoba prawna nie ma organu, właściwe jest powołanie kuratora na podstawie art. 42 k.c. w związku z przepisami szczególnymi dotyczącymi danego typu osoby prawnej, zaś jednym z celów kuratora powinno być doprowadzenie do wszczęcia właściwej procedury likwidacyjnej. Tylko takie rozwiązanie daje możliwość najpełniejszej ochrony interesów osoby prawnej oraz całościowego załatwienia spraw związanych z ustaniem jej bytu prawnego. Wskazanych założeń nie spełnia powołanie kuratora na podstawie art. 146 w związku z art. 143 k.p.c.

Art. 143 k.p.c. ma być stosowany jedynie odpowiednio, a więc z uwzględnieniem wskazanych wyżej właściwości problematyki dotyczącej braku organów osoby prawnej. Jego zastosowanie jest możliwe co najwyżej tylko w szczególnych okolicznościach konkretnej sprawy, gdy do czasu powołania kuratora z art. 42 k.c. i wszczęcia właściwego postępowania likwidacyjnego zachodzi potrzeba podjęcia obrony praw osoby prawnej w postępowaniu cywilnym (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 26 czerwca 2014 r., III CZ 24/14). Może to jednak nastąpić tylko na wniosek osoby zainteresowanej (art. 143 k.p.c.)

Wyrok SN z dnia 28 listopada 2017 r., III PK 170/16

Standard: 35877 (pełna treść orzeczenia)