Powstrzymanie się od nadużywania alkoholu lub używania innych środków odurzających (art. 72 § 1 pkt 5 k.k.)

Postanowieniem Sądu Rejonowego w W. z dnia 14 maja 2010 r. nakazano skazanemu „powstrzymanie się od przebywania w miejscu zamieszkania pod wpływem alkoholu”.

Oczywiste jest spostrzeżenie, że katalog środków nakładanych w ramach warunkowego zawieszenia wykonania kary, zawarty w art. 72 § 1 k.k., nie przewiduje expressis verbis takiego nakazu. Na pierwszy rzut oka mogłoby się wydawać, że orzeczony wobec skazanego środek jest formą nakazu z art. 72 § 1 pkt 7 k.k., tj. powstrzymania się od przebywania w określonych środowiskach lub miejscach. W ocenie Sąd Najwyższego, wniosek taki byłby w niniejszej sprawie błędny. Skazanemu nie nakazano bowiem generalnego powstrzymywania się od przebywania w miejscu zamieszkania, a jedynie wtedy, gdy jest pod wpływem alkoholu. Z akt sprawy wynika zresztą, że powodem orzeczenia takiego nakazu było wszczynanie przez skazanego awantur wtedy, kiedy wracał do domu pod wpływem alkoholu.

W ocenie Sądu Najwyższego celem orzeczonego w sprawie środka było raczej skłonienie skazanego do powstrzymania się od spożywania alkoholu zawsze wtedy, kiedy zamierza przebywać w miejscu zamieszkania.

W konsekwencji, Sąd Najwyższy uznał, że orzeczony wobec K. Z. nakaz jest formą nakazu z art. 72 § 1 pkt 5 k.k. Tymczasem stosowanie się do nakazu, o którym mowa w art. 72 § 1 pkt 5 k.k., nie jest objęte zakresem penalizacji z art. 244 k.k., co musi prowadzić do wniosku, że czyn przypisany K. Z. nie mieści się w zespole znamion czynu zabronionego opisanego w tym przepisie. 

Wyrok SN z dnia 21 listopada 2012 r., III KK 42/12

Standard: 35568 (pełna treść orzeczenia)

W toku wykonywania kary ograniczenia wolności, obowiązki nałożone w oparciu o przepisy art. 72 § 1 pkt 3 – 8 k.k. oraz dozór kuratora, mogą być – stosownie do dyspozycji przepisu art. 61 § 1 k.k.w. – rozszerzane modyfikowane lub uchylane „jeżeli względy wychowawcze za tym przemawiają”. 

Uchwała SN z dnia 25 lutego 2002 r., I KZP 2/02

Standard: 74165 (pełna treść orzeczenia)