Różnice w zakresie obowiązków obrońcy z wyboru i obrońcy z urzędu

Stosownie do art. 84 § 1 k.p.k., ustanowienie obrońcy lub wyznaczenie obrońcy z urzędu uprawnia go do działania w całym postępowaniu, nie wyłączając czynności po uprawomocnieniu się orzeczenia, jeżeli nie zawiera ograniczeń. Jednakże obrońca z urzędu (odmiennie niż obrońca z wyboru) nie ma obowiązku podejmowania czynności procesowych po prawomocnym zakończeniu postępowania (art. 84 § 2 zd. 1 k.p.k.). Ta różnica jest niezwykle istotna, gdyż wyrok sądu odwoławczego po ogłoszeniu jest prawomocny. Tak więc po jego ogłoszeniu obrońca z wyboru ma obowiązek podejmowania dalszych czynności, a obrońca z urzędu takiego obowiązku nie ma.

Jeżeli obrońca z urzędu nie ma obowiązku podejmowania czynności po prawomocnym zakończeniu postępowania, to nie ma również obowiązku złożenia wniosku o sporządzenie i doręczenie uzasadnienia wyroku. Tak więc w istocie oskarżony zastępowany przez obrońcę z urzędu po ogłoszeniu wyroku sądu odwoławczego działa już bez obrońcy.

Powyższe stwierdzenia prowadzą do wniosku, że oskarżonemu, który jest pobawiony wolności i z tego powodu nie brał udziału w postępowaniu przed sądem odwoławczym, należy doręczyć odpis wyroku sądu odwoławczego nawet wtedy gdy miał obrońcę z urzędu; dzień tego doręczenia jest początkiem biegu terminu do złożenia wniosku o doręczenie odpisu wyroku z uzasadnieniem w celu wniesienia kasacji.

Postanowienie SN z dnia 28 marca 2003 r., III KZ 71/02

Standard: 35409 (pełna treść orzeczenia)