Kara porządkowa za uchylanie się od złożenia zeznania (art. 287 k.p.k.)

Jeżeli świadek w sposób nieuprawniony odmawia złożenia zeznań, chcąc utrudnić w ten sposób postępowanie karne albo godząc się na to, iż ułatwi przez to uniknięcie sprawcy odpowiedzialności karnej, to w takim wypadku jego zachowanie, niezależnie od możliwości stosowania środków opisanych w art. 287 k.p.k., wypełni znamiona poplecznictwa określonego w art. 239 § 1 k.k.” (M. Szewczyk, A. Wojtaszczyk, W. Zontek [w:] Kodeks karny. Część szczególna. Tom II. Część II. Komentarz do art. 212-277d, red. W. Wróbel, A. Zoll, Warszawa 2017, komentarz do art. 239, teza 10).

Wyrok SN z dnia 17 maja 2022 r., IV KK 77/22

Standard: 78327 (pełna treść orzeczenia)

Bezpodstawne uchylenie się od złożenia zeznania nie jest „zatajeniem prawdy” w rozumieniu art. 233 § 1 k.k.

Nie ma żadnej różnicy w sytuacji prawnej osoby bezprawnie odmawiającej złożenia całości zeznań, jak i osoby bezpodstawnie, ale jawnie, odmawiającej złożenia tych zeznań w jakimś fragmencie, np. w odniesieniu do konkretnego pytania sądu. W obu wypadkach świadek bezprawnie uchyla się od złożenia zeznania, różnica zaś sprowadza się jedynie do zakresu, jakiego to uchylenie dotyczy. 

W obu wypadkach może nastąpić nałożenie nań sankcji wymuszających, przewidziane w art. 287 k.p.k. 

Uchwała SN z dnia 22 stycznia 2003 r., I KZP 39/02

Standard: 35133 (pełna treść orzeczenia)