Odmowa stwierdzenia wykonalności wyroku sądu polubownego na podstawie faktów notoryjnych

Sąd odmówi stwierdzenia wykonalności wyroku sądu polubownego (art. 711 § 1 i 2 k.p.c.), jeżeli na podstawie faktów notoryjnych (powszechnie znanych) lub znanych mu urzędowo dojdzie do wniosku, że wyrok zmierza do naruszenia chronionych przez prawo interesów osób trzecich lub ma służyć innym celom niż te, którym zgodnie ze swą istotą powinien.

Do okoliczności takich niewątpliwie należy to, że strony, będące podmiotami gospodarczymi, wielokrotnie dokonują rozporządzeń (lub innych przesunięć majątkowych) niekorzystnych dla jednej z nich, lecz negatywne skutki tych zgodnych rozporządzeń w istocie ponoszą wierzyciele obu lub jednej ze stron, dobrowolnie wyzbywających się posiadanego mienia.

Postępowanie o stwierdzenie wykonalności orzeczenia sądu polubownego powinno być - jak się powszechnie podkreśla w literaturze przedmiotu - z natury rzeczy krótkie i proste, co byłoby niewykonalne w wypadku konieczności przeprowadzenia dowodów celem ustalenia okoliczności faktycznych, niezbędnych do wyrażenia oceny, czy orzeczenie treścią swą uchybia praworządności lub zasadom współżycia społecznego. Jednakże istniejące ograniczenie nie zwalnia, a przeciwnie, wobec szczupłego z reguły materiału, którym sąd stwierdzający wykonalność dysponuje, nakłada na sąd państwowy obowiązek wnikliwego badania treści przedstawionych mu dokumentów i pism, nie wyłączając badania toku i rodzaju czynności dotychczas przez strony zdziałanych oraz skutków, jakie mogą one wywołać względem osób trzecich. 

Postanowienie SN z dnia 28 października 1993 r., II CRN 70/93

Standard: 34846 (pełna treść orzeczenia)