Zdolność rejestrowa oddziału przedsiębiorstwa

Nie ulega wątpliwości, że spółka z o.o. jako osoba prawna, będąca najczęściej przedsiębiorcą w rozumieniu art. 2 i 4 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (dalej jako u.s.dz.g.) oraz w rozumieniu art. 431 k.c. może wyodrębnić oddziały, zwane także filiami (zakładami) i że są to w miarę samodzielne organizmy gospodarcze, pozostające wszakże częściami przedsiębiorcy. W praktyce takie wyodrębnienie następuje ze względu na różne dziedziny działalności gospodarczej, jakimi zajmuje się spółka, nieraz w postaci kilku przedsiębiorstw jednej spółki oraz ze względu na położenie takiej wyodrębnionej jednostki lub jednostek organizacyjnych w różnych miejscowościach, czasem nawet odległych od siebie. Znalazło to odbicie w określeniu oddziału przedsiębiorcy, najpierw w Prawie działalności gospodarczej - ustawie z dnia 19 listopada 1999 r., a następnie w art. 5 pkt 4 u.s.dz.g. 

Sprzeciwić się należy poglądom, które utożsamiają utworzenie oddziału przedsiębiorcy krajowego z utworzeniem jakby nowego przedsiębiorcy. 

Argumentem za zdolnością rejestrową oddziału nie jest także przytaczana przez uczestnika możliwość udzielenia prokury oddziałowej (art. 1095 k.c.), jako że jest to rodzaj prokury, ograniczonej zakresem tylko do oddziału przedsiębiorcy (błędnie określonego w tym przepisie mianem przedsiębiorstwa). W rejestrze przedsiębiorców są wpisani przedsiębiorcy i w tym samym rejestrze oznaczają oni także utworzone oddziały, tam też wskazana jest ustanowiona prokura oddziałowa. 

Postanowienie SN z dnia 8 maja 2013 r., I CZ 34/13

Standard: 34834 (pełna treść orzeczenia)