Kontrola i odmawia przyjęcia kasacji przez prezesa sądu art. 530 § 2 k.p.k.

Gdy wpłynie kasacja, to prezes sądu odwoławczego (przewodniczący wydziału odwoławczego lub upoważniony sędzia - art. 93 § 2 k.p.k.), dokonuje kontroli warunków skutecznego jej wniesienia. Polega ona na sprawdzeniu, czy kasacja została złożona w terminie, przez osobę uprawnioną i czy jest ona dopuszczalna z mocy ustawy oraz czy oparto ją na podstawach wskazanych w art. 523 § 1 k.p.k. (arg. a contrario z art. 429 § 1 k.p.k.), a także czy odpowiada pozostałym warunkom formalnym (arg. z art. 120 § 1 k.p.k.). Należą do nich warunki ogólne pisma procesowego (art. 119 § 1 k.p.k..) i szczególne odnoszące się do środków odwoławczych, przez odpowiednie stosowanie art. 427 § 1 i 2 k.p.k. (art. 518 k.p.k.), a także dotyczące tylko kasacji - art. 523 k.p.k., art. 526 § 1 i 2 k.p.k. oraz art. 527 § 1 k.p.k..

Do warunków szczególnych skutecznego wniesienia kasacji należą: sporządzenie i podpisanie kasacji przez obrońcę lub pełnomocnika, którym może być adwokat, radca prawny albo radca Prokuratorii Generalnej R.P., a w zakresie treści kasacji — wskazanie zakresu zaskarżenia, zarzutów opartych na podstawach wymienionych w art. 523 § 1 k.p.k., tj. zarzutu rażącego naruszenia prawa lub bezwzględnej przyczyny odwoławczej z art. 439 § 1, oraz wskazanie, na czym polegało zarzucane uchybienie, sformułowanie wniosku kasacyjnego, sporządzenie uzasadnienia kasacji, załączenie jej odpisów, a w wypadku takiego wymogu - uiszczenie opłaty od kasacji.

Wyżej nakreślona kontrola nadzwyczajnego środka zaskarżenia, jakim jest kasacja, ma charakter wyłącznie formalny. Co za tym idzie nie może prowadzić do merytorycznego rozpoznania zarzutów w niej postawionych. W orzecznictwie ugruntowane jest stanowisko, na co słusznie zwraca uwagę skarżący, zgodnie z którym prezes sądu, do którego należy wydanie zarządzenia w przedmiocie przyjęcia wniesionej kasacji, nie może oceniać zasadności żadnego zarzutu kasacyjnego, a jego uprawnienia ograniczają się do zbadania wymogów formalnych tego nadzwyczajnego środka zaskarżenia. Ocena zasadności zarzutów postawionych w kasacji obrońcy nie może być dokonywana na etapie badania kwestii dopuszczalności kasacji, gdyż może jej dokonać jedynie Sąd Najwyższy (por. np. postanowienia SN: z dnia 5 czerwca 1997 r., II KZ 38/97, z dnia 25 września 2003 r., III KZ 39/03, z dnia 25 maja 2021 r., IV KZ 18/21, z dnia 24 września 2021 r., V KZ 42/21, z dnia 18 października 2023 r, II KZ 50/23).

Postanowienie SN z dnia 25 września 2024 r., III KZ 40/24

Standard: 82773 (pełna treść orzeczenia)

Zgodnie z art. 530 § 2 k.p.k., prezes sądu, do którego wniesiono kasację, odmawia jej przyjęcia, jeżeli zachodzą okoliczności, o których mowa w art. 120 § 2 lub w art. 429 § 1, albo gdy kasację oparto na innych powodach niż wskazane w art. 523 § 1 k.p.k. W orzecznictwie ugruntowane jest stanowisko, zgodnie z którym „prezes sądu, do którego należy wydanie zarządzenia w przedmiocie przyjęcia wniesionej kasacji, nie może oceniać zasadności żadnego zarzutu kasacyjnego, a jego uprawnienia ograniczają się do zbadania wymogów formalnych tego nadzwyczajnego środka zaskarżenia. Ocena zasadności zarzutów postawionych w kasacji obrońcy skazanego nie może być dokonywana na etapie badania kwestii dopuszczalności kasacji, gdyż może jej dokonać jedynie Sąd Najwyższy”

Postanowienie SN z dnia 18 października 2023 r., II KZ 50/23

Standard: 82774 (pełna treść orzeczenia)