Odmowa przyjęcia skargi oczywiście bezzasadnej (art. 424[9] k.p.c.)

Zgodnie z art. 424[9] k.p.c. Sąd Najwyższy odmawia przyjęcia do rozpoznania skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia, jeżeli jest oczywiście bezzasadna. Oczywista bezzasadność skargi powinna być oceniana w powiązaniu z jej celem, którym jest uzyskanie odszkodowania od Skarbu Państwa z tytułu wydania niezgodnego z prawem orzeczenia sądu (art. 417 § 1 w związku z art. 417[1] § 2 k.c.). Mając na względzie, że odpowiedzialność ta wiąże się z istotą władzy sądowniczej i niezawisłości sędziowskiej, w judykaturze, przy aprobacie Trybunału Konstytucyjnego, utrwaliło się stanowisko, że niezgodnym z prawem w rozumieniu art. 424[1] § 1 k.p.c. w związku z art. 417[1] § 2 k.c. jest tylko takie orzeczenie, którego nieprawidłowość ma charakter kwalifikowany, elementarny i oczywisty (por. wyrok TK z dnia 27 września 2012 r., SK 4/11 oraz wyroki SN z dnia 31 marca 2006 r., IV CNP 25/05, z dnia 4 stycznia 2007 r., V CNP 132/06 i z dnia 13 stycznia 2017 r., III CNP 3/16).

Rozumiana w ten sposób bezprawność zaskarżonego orzeczenia musi stanowić wykładnik oceny co do tego, czy złożona skarga podlega rozpoznaniu przez Sąd Najwyższy.

Postanowienie SN z dnia 26 kwietnia 2018 r., IV CNP 53/17

Standard: 34650 (pełna treść orzeczenia)

Celem wstępnej selekcji w odniesieniu do tego rodzaju środka, przewidzianej w art. 424[9] k.p.c., jest wyeliminowanie skarg oczywiście bezzasadnych, które bez konieczności wnikliwej analizy prawnej powinny być oddalone. Oczywista bezzasadność skargi, jako kryterium dozwolonego wyłączenia zachodzi, gdy powołane podstawy skargi już przy pierwszej ocenie pokazują, że faktycznie nie ma możliwości ich uwzględnienia, ponieważ nie miały miejsca, albo nie mogły mieć wpływu na kształt orzeczenia. Nie ma zatem potrzeby prowadzenia szerokiej analizy prawnej i dokonywania pogłębionego badania trafności zaskarżonego orzeczenia, w odniesieniu do zastosowania prawa i jego wykładni.

Ocena zasadności skargi polega na antycypowaniu niejako roli sądu, który orzekałby co do istoty sprawy z powództwa skarżącego o wynagrodzenie szkody wyrządzonej wydaniem prawomocnego orzeczenia (por. postanowienie SN z dnia 23 kwietnia 2015 r., V CNP 57/14).

W sytuacji, gdy z bezpośredniego oglądu sprawy wynika, że skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia byłaby oddalona, trzeba przyjąć, że jest ona oczywiście bezzasadna w rozumieniu art. 424[9] k.p.c. (zob. postanowienie SN z dnia 9 stycznia 2014 r., I BP 10/13).

Postanowienie SN z dnia 6 kwietnia 2018 r., III CNP 30/17

Standard: 34651 (pełna treść orzeczenia)