Pisemna forma wniosku; wniosek złożony ustnie do protokołu rozprawy

Bezsporne w rozpoznawanej sprawie jest, że wniosek o udzielenie zabezpieczenia został złożony na rozprawie 30 października 2015 r. w formie ustnej, a zgodnie z art. 736 § 1 k.p.c. powinien on odpowiadać wymaganiom przepisanym dla pisma procesowego, a co za tym idzie powinien zostać złożony na piśmie. Natomiast okoliczność, że wniosek taki można złożyć także w toku postępowania (art. 730 § 2 k.p.c.) bynajmniej nie oznacza, że może on być złożony ustnie, albowiem art. 736 § 1 k.p.c. wyraźnie wskazuje na konieczną formę pisemną takiego wniosku. 

Postanowienie SO w Gliwicach z dnia 8 marca 2016 r., III Cz 190/16

Standard: 34496 (pełna treść orzeczenia)

Od nowelizacji dokonanej ustawą z dnia 2 lipca 2004 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (obowiązującej od 2 maja 2005 r.) nie budzi wątpliwości obligatoryjność zachowania formy pisemnej wniosku o udzielenie zabezpieczenia. Wynika to zarówno z jednoznacznego brzmienia przepisu art. 736 k.p.c., stanowiącego, że wniosek winien odpowiadać wymaganiom przewidzianym dla pisma procesowego (art. 126 k.p.c.), jak i z porównania tego przepisu z uprzednio normującym tę materię art. 737 k.p.c. (w brzmieniu sprzed 2 maja 2005 r.).

W piśmiennictwie dopuszcza się równoważność formy ustnej wniosku o zabezpieczenie wyłącznie w takich przypadkach, w których powództwo można zgłosić ustnie do protokołu (art. 466 k.p.c). Nawet wówczas wniosek składany ustnie musi spełniać warunki formalne pisma procesowego przewidziane w art. 126 k.p.c. oraz szczególne, przewidziane w art. 736 k.p.c. O zachowanie wymagań formalnych wniosku w takiej sytuacji powinna zadbać osoba odbierająca ustne powództwo wraz z wnioskiem o udzielenie zabezpieczenia.

W sprawie niniejszej wniosek o udzielenie zabezpieczenia roszczenia alimentacyjnego nie był zawarty w pozwie ani nie został złożony w odrębnym piśmie procesowym. Natomiast na rozprawie w dniu 28 lutego 2012 r. pełnomocnik powoda - radca prawny sformułował wniosek o udzielenie zabezpieczenia w kwocie 600 zł miesięcznie. W świetle przedstawionych wyżej uwag, już samo niezachowanie formy pisemnej dyskwalifikowało taki wniosek w sensie prawnoprocesowym. Nie wchodziło przy tym w rachubę wezwanie do usunięcia braków formalnych wniosku, bowiem w sprawie w ogóle nie doszło do złożenia wniosku. Jedynie w sytuacji strony działającej samodzielnie właściwe byłoby pouczenie jej w trybie art. 5 k.p.c. o wymogu złożenia wniosku w formie pisemnej jako warunku jego rozpoznania.

Postanowienie SO w Toruniu z dnia 29 maja 2013 r., VIII Cz 256/13

Standard: 34495 (pełna treść orzeczenia)