Roszczenie - pojęcie

Cechą charakterystyczną roszczeń jest to, że z góry oznaczony jest konkretny adresat obowiązków oraz, że określone jest konkretne zachowanie się obowiązanego, które zarazem wyznacza sferę możności postępowania uprawnionego.

Wyrok SN z dnia 10 lipca 2020 r., II CSK 568/18

Standard: 63829 (pełna treść orzeczenia)

Istota roszczenia wyraża się w tym, iż "uprawniony może od konkretnej osoby zażądać konkretnego zachowania się". Treścią roszczenia jest nie tylko jego przedmiot (obowiązek określonego działania, zaniechania lub znoszenia), oraz podstawa faktyczna i prawna danego obowiązku (tj. tytuł prawny, np. umowa, czyn niedozwolony, przestępstwo itp.), ale także określenie podmiotu zobowiązanego.

Wyrok SN z dnia 16 stycznia 2018 r., IV KK 234/17

Standard: 40789 (pełna treść orzeczenia)

Roszczenie jest jedną z postaci prawa podmiotowego, polegającą na możliwości domagania się od konkretnej osoby oznaczonego zachowania się. Z jednej strony musi istnieć uprawnienie skonkretyzowane pod względem treści i podmiotu, z drugiej bezpośrednio przyporządkowany mu obowiązek innego określonego podmiotu, przy czym ustawodawca konstruując roszczenie musi określić albo treść prawa uprawnionego albo treść obowiązku zobowiązanego do zaspokojenia roszczenia (por. uz. uchwały SN z dnia 20 grudnia 2012 r., III CZP 94/12, wyrok SN z dnia 6 września 2012 r., I CSK 96/12).

Innymi słowy z obowiązujących w systemie prawa przepisów musi wynikać norma przyznająca podmiotowi uprawnionemu prawo żądania od podmiotu zobowiązanego oznaczonego zachowania się, zapewnionego możliwością jego przymusowej realizacji. Art. 64 k.c. nie jest źródłem roszczenia i nie kreuje obowiązku złożenia oświadczenia woli.

Uchwała SN z dnia 19 października 2017 r., III CZP 45/17

Standard: 64544 (pełna treść orzeczenia)