Chwila naruszenia dobra prawnego w zniesławiającym przekazie w Internecie

Publikowanie w internetowym wydaniu gazety i zachowanie w jej internetowym archiwum artykułu, którego treść opublikowana w wydaniu papierowym została uznana za naruszającą dobra osobiste pokrzywdzonego, może stanowić podstawę poszukiwania ochrony określonej w art. 24 k.c.

Możliwe jest uznanie, że czyn dokonany jest w chwili pierwszej publikacji zniesławiającego artykułu w internecie lub że jest to czyn o charakterze ciągłym, albo, że do naruszenia dóbr osobistych dochodzi za każdym razem, gdy do takiego artykułu dociera użytkownik internetu. Za właściwe należy uznać twierdzenie, że do naruszenia dóbr osobistych dochodzi już w chwili pierwszego zamieszczenia takiego artykułu w internecie. 

Przeciwne stanowisko prowadziłoby do zachwiania równowagi pomiędzy prawem do archiwizowania materiału prasowego w internecie a prawem pokrzywdzonego do ochrony dóbr osobistych. Roszczenia o charakterze niemajątkowym nie ulegają przedawnieniu i mogą być dochodzone bezterminowo, nie dotyczy to jednak roszczeń majątkowych; uznanie, że takie roszczenia mogą być dochodzone bezterminowo albo że chwila wycofania artykułu z archiwum internetowego wyznaczałaby początek biegu przedawnienia takich roszczeń, oznaczałoby narażenie naruszyciela na ciągłą obawę procesu i w zasadzie nieograniczone w czasie ryzyko ponoszenia finansowych konsekwencji. Wymaga podkreślenia, że pokrzywdzony nie powinien zwlekać z dochodzeniem stosownego roszczenia, a skoro powszechnie wiadomo, że wydanie internetowe i papierowe następuje zwykle w tym samym dniu, a sprawdzenie, czy w tej formie również doszło do naruszenia dóbr osobistych nie stanowi problemu, nie ma uzasadnienia stanowisko, iż roszczenia majątkowe mogą być podnoszone w każdym czasie. 

Wyrok SN z dnia 28 września 2011 r., I CSK 743/10

Standard: 34267 (pełna treść orzeczenia)

Chwilą popełnienia przestępstwa określonego w art. 212 § 2 k.k., polegającego na umieszczeniu w sieci Internetu treści o charakterze zniesławiającym, jest chwila dokonania danego wpisu, a nie jego usunięcia.

Sprawca dopuszcza się zniesławienia tylko raz, poprzez zakomunikowanie określonej treści. Dla uznania, że doszło do wyczerpania wszystkich znamion przestępstwa nie są wymagane jakiekolwiek dalsze akty sprawcze; nie ma też możliwości poddawania – w ramach tego samego czynu – prawnokarnej ocenie jakichkolwiek dalszych przejawów działania sprawcy.

Zniesławienie nie jest też (na tle innego ujęcia) przestępstwem trwałym polegającym na stworzeniu i utrzymywaniu stanu uznanego przez ustawę za bezprawny, w szczególności gdy dla utrzymywania tego stanu niezbędny jest stabilny akt woli sprawcy.

Postanowienie SN z dnia 29 czerwca 2010 r., I KZP 7/10

Standard: 34294 (pełna treść orzeczenia)