Ochrona praw nabytych a piastowanie urzędu, stanowiska lub mandatu

Trybunał Konstytucyjny stoi na stanowisku, że konstrukcja praw nabytych nie może odnosić się do sytuacji prawnej członkostwa w KRRiT. Członkowie Krajowej Rady, organu kreowanego przez Sejm, Senat i Prezydenta sprawują funkcje w organie państwowym. Stąd istnieją podstawy do traktowania sytuacji członków Krajowej Rady w sposób analogiczny do tego, jaki zaprezentował w swoim orzecznictwie Trybunał Konstytucyjny w odniesieniu do sytuacji posłów i radnych, wybieranych do organów kadencyjnych.

W orzeczeniu z 23 kwietnia 1996 r. Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że ograniczenia, jakie wynikają dla ustawodawcy z zasady państwa prawnego, dotyczą sytuacji, gdy adresatem nowych uregulowań jest obywatel (podmiot podobny) występujący jako indywidualny uczestnik obrotu prawnego i stosunków w nim zachodzących.

Gdy przepisy odnoszą się do stosunku specyficznego, bo dotyczącego piastowania mandatu w organie przedstawicielskim, to jego piastowania nie da się utożsamić ze słusznie nabytym prawem podmiotowym odnoszącym się do całego okresu kadencji. Prawo do zajmowania urzędu, stanowiska lub mandatu w organach władzy publicznej nie stanowi "prawa nabytego" w rozumieniu odnoszącym się do sfery prawa cywilnego, administracyjnego czy ubezpieczeń społecznych i nie można tu mechanicznie stosować zakazów i nakazów odnoszących się do tych sfer (zob. orzeczenia TK: z 23 kwietnia 1996 r., K 29/95 i z 18 marca 1997 r., K 15/96 oraz wyroki: z 23 czerwca 1999 r., K 30/98, z 3 listopada 1999 r., K 13/99 i z 19 października 2004 r., K 1/04).

Wyrok TK z dnia 23 marca 2006 r., K 4/06

Standard: 562 (pełna treść orzeczenia)