Odpowiedzialność za produkt niebezpieczny w aspekcie podmiotowym

Odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny jest regulowana przepisami art. 449[1]-449[11] Kodeksu cywilnego, jest to odpowiedzialność oparta na zasadzie ryzyka, a więc niezależna od winy i ponosi ją przede wszystkim producent wyrobu finalnego.

Przepis art. 449[5] k.c. poszerza jednak - poza osobę samego producenta - grupę osób odpowiedzialnych za produkt. Jest to kategoria podmiotów, które odpowiadają "jak producent", do której należą: "współwytwórca" - wytwórca materiału, surowca albo części składowej produktu - chyba że wyłączną przyczyną szkody była wadliwa konstrukcja produktu lub wskazówki producenta (art. 449[5] § 1 k.c.); quasi-producent (producent nominalny) - ten, kto przez umieszczenie na produkcie swojej nazwy, znaku towarowego lub innego oznaczenia odróżniającego podaje się za producenta (art. 449[5] § 2 zdanie pierwsze k.c.); importer, czyli osoba, która produkt pochodzenia zagranicznego wprowadza do obrotu krajowego w zakresie swojej działalności gospodarczej (art. 449[5] § 2 zdanie drugie k.c.).

Takie szerokie określenie katalogu podmiotów odpowiedzialnych przewiduje również art. 3 dyrektywy, czemu dał wyraz Trybunał Sprawiedliwości w wyroku z 10 stycznia 2006 r. w sprawie o sygn. akt C 402/03, w którym dokonał interpretacji, miedzy innymi, art. 3 dyrektywy w związku z wnioskiem duńskiego Sądu Apelacyjnego o wydanie orzeczenia prejudycjalnego w sprawie rozpoznawanej przed tym Sądem Apelacyjnym. Nadto, podmiotami ponoszącymi pomocniczą odpowiedzialność za produkt będą również profesjonalni zbywcy produktów niebezpiecznych (dystrybutorzy), czyli osoby, które w zakresie swojej działalności gospodarczej zbyły produkt niebezpieczny. Jak się jednak podkreśla, warunkiem odpowiedzialności podmiotu, który zbył produkt jest niewiedza poszkodowanego co do okoliczności, kto jest producentem (quasi-producentem, importerem). Sytuacja taka będzie najczęściej zachodzić przy tzw. produktach anonimowych, sprzedawanych bez wymaganych oznaczeń. Zwraca się też w piśmiennictwie uwagę na użyty w przepisie zwrot "jeśli nie wiadomo", uznając za wystarczającą okoliczność, że producent nie jest znany poszkodowanemu.

Wyrok SA w Szczecinie, z dnia 29 maja 2014 r., I ACa 377/13

Standard: 33684 (pełna treść orzeczenia)