Stan wyższej konieczności (art. 424 k.c.)
Okoliczności wyłączające bezprawność dłużnika (art. 423 i 424 k.c.) Obrona konieczna i dozwolona samopomoc posiadacza (art. 343 k.c.)
Do przejazdu straży pożarnej w razie wypadku losowego nie jest potrzebne ustanowienie służebności drogi koniecznej, gdyż i bez tego straż pożarna w stanie wyższej konieczności będzie mogła korzystać z drogi.
Postanowienie SN z dnia 2 grudnia 2009 r., I CSK 144/09
Standard: 33664 (pełna treść orzeczenia)
Zgodnie z przepisem art. 424 KC, kto zniszczył lub uszkodził cudzą rzecz w celu odwrócenia od siebie lub innych niebezpieczeństwa grożącego bezpośrednio od tej rzeczy, ten nie jest odpowiedzialny za wynikłą stąd szkodę, jeżeli niebezpieczeństwa sam nie wywołał, a niebezpieczeństwa nie można było zapobiec i jeżeli dobro notowane jest oczywiście ważniejsze aniżeli dobro naruszone.
Przepis ten przewiduje istnienie określonych przesłanek powstania stanu wyższej konieczności, wyłączającej odpowiedzialność odszkodowawczą sprawcy szkody. W rozpatrywanej sprawie nie sposób przyjąć, że pozwani wykazali jakąkolwiek przesłankę wspomnianego stanu.
Przewidziany w omawianym przepisie stan zagrożenia winna stwarzać rzecz, a nie - działalność określonego przedsiębiorstwa. Wszak sam system odwadniania odkrywki, a nie przepływ wody, m. in. przez grunt pozwanych, doprowadził do stanu rzeczy opisanego przez pozwanych w skardze kasacyjnej. Ponadto stan niebezpieczeństwa nie powstał na pewno wobec pozwanych i innych osób.
Wyrok SN z dnia 18 kwietnia 2002 r., II CK 144/02
Standard: 20340