Wyłączenie spadkobiercy odrzucającego spadek od dziedziczenia

Odrzucenie spadku przez spadkobiercę testamentowego, niebędącego jednocześnie spadkobiercą ustawowym, wpływa na krąg osób uprawnionych do dziedziczenia. Według art. 1020 k.c. spadkobierca, który spadek odrzucił, zostaje bowiem wyłączony od dziedziczenia, tak jakby nie dożył otwarcia spadku. Jeżeli zatem jedyny spadkobierca testamentowy odrzucił spadek, a spadkodawca nie przewidział podstawienia (art. 963 k.c.), do dziedziczenia dojdą spadkobiercy ustawowi.

Postanowienie SN z dnia 8 września 2022 r., II CSKP 706/22

Standard: 67728 (pełna treść orzeczenia)

Złożenie oświadczenia o odrzuceniu spadku po ojcu nie ma żadnego wpływu na dziedziczenie po dziadku (babci).

Regule dziedziczenia wyrażonej w art. 931 § 2 k.c. nie stoi na przeszkodzie art. 1020 k.c. Przepis ten określa skutki prawne odrzucenia spadku, którą to możliwość przewiduje art. 1012 k.c., i prowadzi do przyjęcia fikcji prawnej, że spadkobierca odrzucający spadek jest traktowany tak, jakby w chwili otwarcia spadku nie miał zdolności dziedziczenia.

Odrzucenie spadku wywołuje jednak skutek w odniesieniu do określonego tytułu powołania do dziedziczenia. Nie oznacza więc, że spadkobiercy, którzy odrzucili spadek, są traktowani tak jakby nie dożyli daty otwarcia spadku odrzuconego w przypadku powołania ich do dziedziczenia po innych osobach, nawet w tej samej linii (por. postanowienie SN z dnia 19 kwietnia 2012 r., IV CSK 354/11, wyrok SA w Łodzi z dnia 28 sierpnia 2014 r., IACa 31/14).

Postanowienie SN z dnia 15 czerwca 2016 r., II CSK 529/15

Standard: 64449 (pełna treść orzeczenia)