Rozszerzenie, ograniczenie, wyłączenie odpowiedzialności z tytułu rękojmi
Rozszerzenie, ograniczenie, wyłączenie odpowiedzialności z tytułu rękojmi (art. 558 k.c.)
Żeby zobaczyć pełną treść należy się zalogować i wykupić dostęp.
Stwierdzenie, że zapewnienie sprzedawcy nie odnosi się do cechy rzeczy, lecz dotyczy innych okoliczności nie eliminuje możliwości jego zakwalifikowania jako rozszerzenia odpowiedzialności sprzedawcy z tytułu rękojmi na podstawie art. 558 § 1 k.c., gdy taki był zamiar stron.
Jeżeli intencją stron było ustanowienie odpowiedzialności gwarancyjnej jego nieprawdziwość może skutkować powstaniem odpowiedzialności odszkodowawczej sprzedawcy.
Zapewnienie dotyczące określonych właściwości rzeczy nie będzie mieć charakteru gwarancyjnego, jeżeli polega ono jedynie na oświadczeniu o posiadaniu przez sprzedającego określonej wiedzy na temat właściwości w rzeczy. W takiej sytuacji, w razie nieprawdziwości zapewnienia sprzedawca może odpowiadać za niewykonanie lub nienależytego wykonania zobowiązania o ile w okolicznościach sprawy nie dołożył należytej staranności w celu uzyskania stosownej wiedzy dotyczącej właściwości rzeczy objętych zapewnieniem.
Wyrok SN z dnia 31 maja 2017 r., V CSK 506/16
Standard: 64457 (pełna treść orzeczenia)
Art. 558 k.c., a w szczególności paragraf drugi tego przepisu dotyczy umownej modyfikacji przyszłej odpowiedzialności z tytułu rękojmi za wady, do której dochodzi przed wykonaniem umowy sprzedaży (odpowiednio - umowy o roboty budowlane).
Art. 558 k.c. reguluje sytuację, gdy strony w drodze umowy modyfikują przyszłą odpowiedzialność z tytułu rękojmi. Strony w takiej sytuacji kształtują treść umowy, ale przed jej wykonaniem.
W świetle powyższego przepis ten nie ma zastosowania do porozumienia stron zawartego po wykonaniu umowy. W drodze takiej ugody kupujący, któremu przysługują uprawnienia z tytułu rękojmi (a więc nabył już rzecz objętą rękojmią), może w wyniku swoich działań zrezygnować z niektórych albo wszystkich uprawnień, przysługujących mu w stosunku do sprzedawcy. Kupujący dokonuje tego albo w drodze czynności faktycznych (a więc po prostu zaniechania dochodzenia swych uprawnień), albo czynności prawnych poprzez zrzeczenie się określonych bądź wszystkich uprawnień.
Zarówno teoretyczne, jak i praktyczne względy przemawiają za dopuszczalnością rozwiązywania sporów co do roszczeń z tytułu rękojmi w drodze ugody. Nie ma podstaw, by taką umowę kwalifikować jako sprzeczną z ustawą czy też mającą na celu obejście przepisów ustawy, tj. art. 558 § 1 k.c.
Wynikające z art. 558 k.c. ograniczenia co do dopuszczalności ograniczenia lub wyłączenia odpowiedzialności z tytułu rękojmi za wady rzeczy dotyczą wyłącznie modyfikacji zakresu tej odpowiedzialności dokonywanego przez strony postanowieniami umowy, a zatem określenia jej zasad na przyszłość.
W sytuacji natomiast, gdy roszczenia z tytułu rękojmi już powstały po wydaniu rzeczy przez sprzedawcę, strony umowy mogą zgodnie ukształtować ich treść, np. zawierając ugodę, przez którą kupujący rezygnuje w całości lub w części z przysługujących mu w stosunku do sprzedawcy roszczeń.
Wyrok SA w Łodzi z dnia 16 lutego 2017 r. I ACa 905/16
Standard: 8878 (pełna treść orzeczenia)
W myśl art. 558 § 1 k.c. strony umowy sprzedaży mogą odpowiedzialność z tytułu rękojmi rozszerzyć, ograniczyć lub wyłączyć. Ograniczenie lub wyłączenie odpowiedzialności z tytułu rękojmi może wynikać z przepisów szczególnych. Jednakże wówczas, gdy wyłączenie lub ograniczenie odpowiedzialności z tytułu rękojmi jest dopuszczalne, jest ono bezskuteczne, jeżeli sprzedawca zataił podstępnie wadę przed kupującym. Nie wystarcza to, że sprzedawca o wadzie wiedział i nie poinformował o tym kupującego.
Podstępne zatajenie charakteryzuje się umyślnym działaniem lub zaniechaniem mającym na celu utrudnienie wykrycia wady przez kupującego przez wprowadzenie go w błąd.
Zapewnienie o dobrej jakości towaru (atest, certyfikat, oznaczenie państwowym znakiem jakości) w razie wystąpienia wady wywołuje takie same skutki jak podstępne zatajenie wad.
W razie wykrycia w takich okolicznościach wady, kupujący uprawniony jest do podniesienia zarzutu, że ograniczenie lub wyłączenie odpowiedzialności z tytułu rękojmi jest bezskuteczne. Sprzedawcę obciąża dowód, że ograniczenie lub wyłączenie odpowiedzialności z tytułu rękojmi wywiera skutki prawne dlatego, że nie ma podstaw do zarzutu, iż wadę zataił podstępnie.
Wszelkie ograniczenia lub wyłączenia odpowiedzialności z tytułu rękojmi i gwarancji, jeżeli są dopuszczalne w świetle przepisów kodeksu cywilnego, muszą być zakomunikowane nabywcy (lex contractus) i mogą podlegać kontroli sądowej.
Uchwała SN z dnia 30 grudnia 1988 r., III CZP 48/88
Standard: 32756 (pełna treść orzeczenia)
Standard: 31838 (pełna treść orzeczenia)