Zmiana umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony na umowę o pracę na czas określony
Okres na jaki zawierana jest umowa o pracę (art. 25 k.p.)
Porozumienie stron w przedmiocie zmiany umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony na umowę o pracę na czas określony jest dopuszczalne i wywołuje wynikające z treści porozumienia skutki prawne. Zastrzeżenie zakładu pracy, dotyczące wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony, w razie nie wyrażenia zgody na zmianę tej umowy na umowę zawartą na czas określony, nie jest wywieraniem bezprawnej groźby w rozumieniu art. 87 k.c.
Nie można zgodzić się z wyrażonym w odwołaniu poglądem, iż zmiana umowy o pracę zawartej na czas nie określony na umowę na czas określony może nastąpić tylko za uprzednim wypowiedzeniem warunków dotychczasowej umowy w trybie art. 42 k.p. Określony w tym przepisie tryb wypowiedzenia wynikających z umowy warunków pracy i płacy dotyczy tych przypadków, gdy zmiana treści umowy o pracę ma nastąpić w wyniku jednostronnej czynności prawnej zakładu pracy (tzw. wypowiedzenia zmieniającego dokonanego przez zakład pracy). Wymieniony przepis nie normuje natomiast zmiany treści umowy o pracę na mocy porozumienia stron ani też takiej możliwości nie wyłącza.
Według art. 30 § 1 ust. 1 k.p. umowa o pracę może być rozwiązana na mocy porozumienia stron. Unormowanie to wyraża zasadę swobody stron w pozostawaniu w stosunku pracy. Jeżeli zatem strony zgodnie mogą definitywnie rozwiązać stosunek pracy, to nie ma uzasadnionych podstaw do twierdzenia, iż strony w wyniku porozumienia nie mogą przekształcić treści istniejącego stosunku pracy, choćby dokonana z woli obu stron zmiana była niekorzystna dla pracownika.
Jeśli nawet zakład pracy zastrzegł możliwość wypowiedzenia wnioskodawczyni umowy o pracę, w przypadku niewyrażenia przez nią zgody na propozycję zmiany dotychczasowej umowy na umowę na czas określony, to takie oświadczenie zakładu pracy nie stanowi bezprawnej groźby w znaczeniu art. 87 k.c., mającego zastosowanie w stosunkach pracy w związku z treścią art. 300 k.p. Przede wszystkim dlatego, iż oświadczenie tej treści wyraża zamiar skorzystania przez zakład pracy z przewidzianego przez przepisy uprawnienia. Stronom umownego stosunku pracy przysługuje bowiem prawo wypowiedzenia zawartej umowy o pracę. Skuteczność zaś takiego wypowiedzenia normują przepisy prawa pracy. Gdyby wnioskodawczyni nie zgodziła się na zmianę rodzaju umowy o pracę i zakład pracy w związku z tym wypowiedział jej umowę o pracę na czas nie określony, to przysługiwałyby jej środki prawne dla zwalczania zasadności bądź skuteczności dokonanego wypowiedzenia.
Wyrok SN z dnia 5 sierpnia 1980 r., I PR 52/80
Standard: 31735 (pełna treść orzeczenia)