Przedłużenie umowy dzierżawy (art. 694 k.c. w zw. z art. 674 k.c.)

Decydującymi przesłankami dla osiągnięcia skutku przedłużenia umowy dzierżawy na podstawie art. 674 k.c. w zw. z art. 694 k.c. są: dalsze używanie przedmiotu dzierżawy przez dotychczasowego dzierżawcę i zgoda choćby milcząca wydzierżawiającego, ujawniona w jego zachowaniu się mającym znamiona aprobaty lub znoszenia tego stanu rzeczy pozwalające na wnioskowanie w okolicznościach konkretnej sprawy o istnieniu domniemanej woli przedłużenia umowy. Tak ukształtowana instytucja przedłużenia umowy-dzierżawy, stanowi prawny środek stabilizacji gospodarczej, zachowanie ciągłości osoby dzierżawcy, poprzez kontynuowanie przez niego na dotychczasowych warunkach działalności gospodarczej w odniesieniu do przedmiotu dzierżawy.

Wyrok SN z dnia 23 maja 1983 r., IV CR 569/82

Standard: 86631

Upływ czasu, na jaki dzierżawa była zawarta, nie spowoduje wygaśnięcia tej umowy, jeżeli strony następnie per facta concludentia tę umowę przedłużyły. Dzierżawca uzewnętrznia swą wolę konkludentnego przedłużenia dzierżawy przez użytkowanie rzeczy po upływie terminu, na jaki była ona zawarta. Przesłanką umowy - a więc i przedłużenia dzierżawy - są zgodne oświadczenia woli obu stron i stąd kodeks uzależnia ten skutek od milczącej choćby zgody wydzierżawiającego. Mimo kontynuowania więc użytkowania rzeczy przez dzierżawcę nie może dojść do domniemanego przedłużenia dzierżawy, jeżeli inne okoliczności wskazują, że strony takiej zgody woli nie miały. Przeciwną wolę zaś wydzierżawiający może wyrazić także przez umieszczenie zastrzeżenia w dotychczasowej umowie, że przedłużenie umowy powinno być dokonane w szczególnej formie.

Innymi słowy, jeżeli strony w zamiarze zapobieżenia dorozumianemu kontynuowaniu dzierżawy (art. 694 k.c. w związku z art. 674 k.c.) zastrzegły w umowie, że ich oświadczenie woli co do przedłużenia powinno być dokonane pod rygorem nieważności na piśmie (art. 76 zdanie 1 k.c.), to niezachowanie tej formy wyłącza możność powoływania się przez dzierżawcę na wyrażenie przez wydzierżawiającego w jakikolwiek inny sposób (art. 60 k.c.) woli przedłużenia tej dzierżawy. Gdyby bowiem w takiej sytuacji nie można było zapobiec wygaśnięciu dzierżawy na mocy wyraźnej ustnej umowy, tym bardziej nie można byłoby uznać, że przedłużenie dzierżawy mogłoby spowodować dorozumiane - przez fakt tolerowania użytkowania - uzewnętrznienie woli wydzierżawiającego.

Wyrok SN z dnia 15 maja 1980 r., II CR 110/80

Standard: 31691 (pełna treść orzeczenia)