Interes prawny w ustaleniu, że orzeczenie podlega albo nie podlega uznaniu (art. 1148 k.p.c.)

Przyjęty model uznania automatycznego wprowadza istotne ułatwienia i uproszczenie wymagań stawianych zagranicznemu orzeczeniu. Dla uniknięcia zagrożeń wynikających z możliwości odmiennej oceny, czy konkretne orzeczenie podlega uznaniu, gdy ma ona miejsce na potrzeby postępowań toczących się przed różnymi organami ustawodawca umożliwił każdemu, kto ma interes prawny w uznaniu orzeczenia zagranicznego wystąpienie, do sądu z wnioskiem o wszczęcie postępowania o ustalenie, że orzeczenie sądu państwa obcego podlega albo nie podlega uznaniu - art. 1148 § 1 k.p.c. Jest to postępowanie realizujące założenia art. 21 ust. 3 rozporządzenia nr 2201/2003.

Postanowienie SN z dnia 7 lutego 2019 r., II CSK 770/17

Standard: 36894 (pełna treść orzeczenia)

Po zmianach dokonanych powołaną wyżej ustawą, poczynając od dnia 1 lipca 2009 r., zgodnie z art. 1145 k.p.c., orzeczenia sądów państw obcych wydane w sprawach cywilnych podlegają uznaniu z mocy prawa, pod warunkiem, że nie zachodzą przeszkody, o których mowa w art. 1146 k.p.c. Przyjęty model uznania automatycznego wprowadza istotne ułatwienia i uproszczenie wymagań stawianych zagranicznemu orzeczeniu. Wprowadza też jednak zagrożenia związane z możliwością odmiennej oceny, czy konkretne orzeczenie podlega uznaniu, z tego względu, że ocena taka dokonywana jest przez różne organy, także sądy, we własnym zakresie i wyłącznie na potrzeby toczących się przed nimi postępowań. Stąd też ustawodawca umożliwił wystąpienie każdemu, kto ma interes prawny w uznaniu orzeczenia zagranicznego, do sądu z wnioskiem o wszczęcie postępowania o ustalenie, że orzeczenie sądu państwa obcego podlega albo nie podlega uznaniu (art. 1148 § 1 k.p.c.).

Rozstrzygnięcie sądu wydane w takim postępowaniu ma charakter deklaratywny – polega na ustaleniu, że uznanie z mocy prawa nastąpiło (lub nie nastąpiło) i wiąże inne sądy i organy państwowe.

Postanowienie SN z dnia 24 maja 2012 r., V CSK 454/11

Standard: 36896 (pełna treść orzeczenia)