Kwestia przedawnienia żądania ustalenia nierównych udziałów małżonków w majątku wspólnym

Żądanie ustalenia nierównych udziałów małżonków w majątku wspólnym nie ulega przedawnieniu.

Jak wynika z art. 220 i 1035 k.c. w zw. z art. 46 k.r.o. - roszczenie o podział majątku wspólnego nie ulega przedawnieniu, a zgodnie z art. 567 k.p.c. sąd rozstrzyga w postępowaniu o podział majątku wspólnego także o żądaniu ustalenia nierównych udziałów małżonków w majątku wspólnym. Byłoby niezrozumiałe, gdyby przyjąć, że mimo iż samo roszczenie o podział majątku wspólnego nie ulega przedawnieniu, przedawnia się ściśle z nim związane żądanie ograniczenia udziału jednego małżonka w majątku wspólnym.

Powództwo o ukształtowanie prawa może być wprawdzie ograniczone terminem prekluzyjnym, jednak ma to miejsce tylko w wypadkach wyraźnie przewidzianych przez prawo. W konkretnym, wypadku ustawodawca terminu takiego nie przewidział. Jedyne ograniczenie w zakresie możności dochodzenia ustalenia nierównych udziałów małżonków w majątku wspólnym polega na tym, że żądanie to nie może być zgłoszone po prawomocnym podziale majątku wspólnego. Wynika to z istoty rzeczy, a ponadto da się wydedukować z przepisów art. 46 k.r.o. i art. 567 § 3 k.p.c. w związku z art. 688 i 618 § 2 i 3 k.p.c.

Uchwała SN z dnia 22 listopada 1972 r., III CZP 83/72

Standard: 30389 (pełna treść orzeczenia)

Wobec braku określenia szczególnego terminu, roszczenie o ustalenie nierównych udziałów w majątku wspólnym jako roszczenie majątkowe podlega ogólnemu dziesięcioletniemu przedawnieniu. Roszczenie to w ciągu wspomnianego okresu może być dochodzone w drodze powództwa, a jeśli toczy się postępowanie o podział majątku wspólnego po ustaniu wspólności ustawowej - to w tym postępowaniu.

Uchwała SN z dnia 2 marca 1972 r., III CZP 100/71

Standard: 30387 (pełna treść orzeczenia)