Wyłączenie sędziego, który niegdyś oskarżał oskarżonego w innej sprawie

Sam fakt, że biorący udział w sprawie sędzia, który pełniąc niegdyś obowiązki prokuratora oskarżał oskarżonego w innej sprawie, podobnie jak i sam jedynie fakt rozstrzygania zupełnie innej sprawy oskarżonego przez tego samego sędziego nie stanowią jeszcze okoliczności powodujących wątpliwość co do bezstronności tego sędziego w aktualnie prowadzonym postępowaniu.

Do powątpiewania w bezstronność sędziego w danej sprawie niezbędne jest wykazanie konkretnych ku temu podstaw. Oznacza to nie tylko, iż dana okoliczność istnieć musi realnie, a nie tylko w subiektywnym odczuciu strony. Jeżeli podnoszona przyczyna należy do kategorii tych, które są uwarunkowane okolicznościami lub zaszłościami sprawy, nie należącymi do sfery osobistych (bezpośrednich lub pośrednich) relacji między sędzią a stroną, to konieczne jest również wykazanie związku tej przyczyny ze sprawą, w której obiektywizm sędziego jest rozważany i na który – wobec tego – okoliczność ta może mieć wpływ.

W przeciwnym razie sędzia (tak samo prokurator, inna osoba prowadząca postępowanie przygotowawcze, inny oskarżyciel publiczny – art. 47 k.p.k.), który kiedykolwiek miał ze stroną styczność na płaszczyźnie wykonywania swych obowiązków urzędowych, nie mógłby nigdy brać udziału w rozpoznawaniu (prowadzeniu) kolejnej sprawy tej osoby, choćby sprawa ta pozostawała bez związku z tą, na którą strona się powołuje oraz niezależnie od charakteru spełnionego w tej lub innej sprawie obowiązku służbowego. Pogląd taki nie znajdowałby żadnego uzasadnienia, bowiem przytaczanej okoliczności – bez wykazania jej związku z aktualnie rozpoznawaną sprawą – nie sposób przyjąć jako wystarczającej do uznania, że sędzia wcześniej wyrobił sobie w tej sprawie pogląd, uległ zasugerowaniu, bądź uprzedzeniu, tym samym zaś, przyjąć jako wystarczającej podstawy do podważenia jego obiektywizmu.

Postanowienie SN z dnia 10 lipca 2001 r., II KKN 538/98

Standard: 30268 (pełna treść orzeczenia)