Publikowanie informacji oraz danych dotyczących prywatnej sfery życia (art.14 ust. 6 Pr.Pras.)

Prawo prasowe w art. 14 ust. 6 w zakresie ochrony dobra osobistego jakim jest prawo do prywatności, przy publikacji materiału prasowego obejmującego tę sferę wyłącza bezprawność wówczas, gdy uzyskano zgodę uprawnionego oraz wprowadza dalszy, poza wymienionymi kontratypami, wymóg, to jest, aby informacja wiązała się bezpośrednio z działalnością osoby, której publikacja dotyczy. Jest, więc jasne, że materiał prasowy ujawniający dane ze sfery prywatnej każdorazowo podlega nie tylko ocenie czy wiąże się bezpośrednio z działalnością publiczną danej osoby, ale nadto czy naruszyciel działał w obronie uzasadnionego interesu.

Z punktu widzenia działania w ramach porządku prawnego niezbędne jest ważenie dobra osobistego jakim jest prawo do prywatności z wolnościami: prasy, wyrażania poglądów oraz pozyskiwania i rozpowszechniania informacji. Jakkolwiek te wolności, podobnie zresztą jak i prawo do prywatności są chronione konstytucyjne, to żadne z nich nie ma charakteru absolutnego, wobec czego może podlegać ograniczeniom w ramach zasady proporcjonalności. Jednocześnie jednak zauważyć należy, że do sfery prywatności przynależy najsilniej chroniona sfera życia intymnego i choć nie podlega ona ochronie absolutnej, to przyjmuje się, że im bardziej materiał prasowy ingeruje w tę sferę, tym bardziej ważące muszą być argumenty zezwalające ogółowi na zainteresowanie, a więc uzasadniony interes musi być tego rodzaju, aby taką ingerencję usprawiedliwić.

W odniesieniu do osób publicznych, a do tej kategorii osób należał powód, wkraczanie w sferę prywatności jest usprawiedliwione w szerszym zakresie niż w stosunku do osób nienależących do tej kategorii. Poszukując odpowiednich relacji między prawem do informacji i wolnością wypowiedzi a prawem do prywatności osób publicznych, zakres tych wolności trzeba rozważać przy uwzględnieniu czy zakładany cel publikacji mógłby być zrealizowany w inny, mniej inwazyjny sposób, a także czy naruszyciel zachował proporcję między pozytywnym efektem zastosowanego środka a ciężarem dla dotkniętej nim jednostki.

Trudno zaakceptować tezę, iż dane dotyczące seksualności powoda, w tym jego ewentualne zainteresowania treściami pornograficznymi, czy też anonsami towarzyskimi, pozostają w jakiejkolwiek zależności względem jego publicznej aktywności zawodowej.

Interes obywatela nie może być rozumiany jako prawo do posiadania wiedzy o życiu prywatnym i osobistym osób publicznych dla samej satysfakcji ingerowania w ten sposób w ich prywatność. Okoliczność, że powód wykonuje zawód, który wiąże się z kształtowaniem opinii publicznej w związku, z czym jego życie prywatne może budzić zainteresowanie opinii społecznej, nie usprawiedliwia zaspokajanie tej ciekawości i to w taki sposób jak uczynili to pozwani. 

Realizacja prawa społeczeństwa do pełnej informacji o wszystkich przejawach życia publicznego nie może prowadzić do usuwania wszelkich barier niedostępności, a tym samym do naruszenia samej istoty prawa do ochrony życia prywatnego. Niekwestionowane znaczenie zasady wolności prasy i prawa obywateli do informacji nie może prowadzić do ograniczenia innej wartości, także konstytucyjnie chronionej, którą jest ochrona prywatności człowieka.

 Wyrok SN z dnia 4 grudnia 2019 r., I CSK 497/18

Standard: 65867 (pełna treść orzeczenia)

Pojęcie „osoba publiczna” jest szerokie i obejmuje, obok osób pełniących funkcje publiczne, także takie osoby, które nie pełniąc ich, odgrywają w życiu publicznym istotną rolę z punktu widzenia kształtowania postaw i opinii ludzi, w różnych dziedzinach życia publicznego, takich jak polityka, życie społeczne, kultura i sztuka, a pośród nich artyści aktywni w tych dziedzinach, cieszący się znacznym zainteresowaniem publiczności i mediów (por. m.in. wyroki SN z dnia 12 września 2001 r., V CKN 440/00, z dnia 24 stycznia 2008 r., I CSK 341/07, z dnia 19 maja 2011 r., I CSK 497/10 i z dnia 14 grudnia 2011 r., I CSK 111/11 oraz TK por. wyrok z dnia 20 marca 2006 r., K 17/05). Samo zaliczenie więc kogoś do kategorii osób publicznych bez wykazania bezpośredniego związku publikowanych informacji oraz danych z działalnością publiczną danej osoby nie skutkuje zwolnieniem z obowiązku uzyskania zgody takiej osoby zainteresowanej na publikację dotyczącą prywatnej sfery jej życia (art. 14 ust. 6 ustawy Prawo prasowe). 

Okoliczność w postaci uprzedniego upublicznienia tych informacji przez powoda nie stanowi ustawowej przesłanki zwalniającej z obowiązku uzyskania zgody na publikację, jeśli nie zostało wykazane, że zachowanie takie wiązało się bezpośrednio z działalnością publiczną danej osoby. W judykaturze przyjmuje się, że nawet zachowania udzielające w sposób dorozumiany przyzwolenia na informowanie o życiu osobistym poprzez liczne wywiady i wypowiedzi w mediach dotyczące osobistej sfery życia nie mogą być utożsamiane z udzieleniem generalnej zgody na ujawnianie wszystkich faktów należących do sfery życia prywatnego, a ocena czy ewentualnie doszło w takiej formie do udzielenia zgody oraz jaki ewentualnie był jej zakres wymaga uprzedniego ustalenia na podstawie zindywidualizowanych okoliczności danej sprawy (v. wyrok SN z dnia 24 stycznia 2008 r., I CSK 341/07). Nawet więc okoliczność uprzedniego upublicznienia przez powoda niektórych wydarzeń dotyczących prywatnej sfery jego życia nie skutkuje automatycznym zwolnieniem z obowiązku uzyskania jego zgody na publikowanie wszelkich informacji z tej sfery życia.

Wyrok SN z dnia 6 marca 2019 r., I CSK 125/18

Standard: 72454 (pełna treść orzeczenia)