Potrącenia jako podstawa powództwa przeciwegzekucyjnego (art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c.)

Tylko w sytuacji, gdyby pozwany z przyczyn ustawowych nie mógł dokonać potrącenia mimo stanu potrącalności mógłby oprzeć na tym zarzucie powództwo opozycyjne. Wynika to wprost z uzasadnienia projektu zmiany tego przepisu, gdzie wskazano, ze „zmiana przepisu art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c. zmierza do wyeliminowania podstawy pozbawienia wykonalności tytułu wykonawczego obejmującego orzeczenie sądowe w razie zgłoszenia takich okoliczności faktycznych, które zostały pominięte w postępowaniu rozpoznawczym jako spóźnione albo nie zostały w ogóle zgłoszone”.

Wyrok SN z dnia 6 kwietnia 2017 r., IV CNP 40/16

Standard: 37326 (pełna treść orzeczenia)

Prawo materialne określa, kiedy zobowiązanie wygasa, skoro zaś art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c. nie wyłącza wypadku wygaśnięcia zobowiązania wskutek potrącenia, przeto i ta przyczyna wygaśnięcia może być podstawą tego powództwa. W następstwie potrącenia następuje bowiem wzajemne umorzenie obu wierzytelności do wysokości wierzytelności niższej (art. 498 § 2 k.c.). Dopuszczalność potrącenia jest jednak czasowo ograniczona przedawnieniem.

W myśl art. 502 k.c. wierzytelność przedawniona może być potrącona jedynie wówczas, jeżeli w chwili, gdy potrącenie stało się możliwe, przedawnienie jeszcze nie nastąpiło. Możliwość ta następuje wówczas, gdy występują kumulatywnie wszystkie przesłanki jakie wymienia art. 498 § 1 k.c. (tzw. stan potrącalności).

Wyrok SN z dnia 9 września 2015 r., IV CSK 653/14

Standard: 37453 (pełna treść orzeczenia)