Wprowadzenie w błąd co do swojej tożsamości ( art. 65 § 1 k.w.)

Przez podstępne wprowadzenie w błąd rozumie się kłamliwe twierdzenia i ich upozorowanie jakimikolwiek środkami, np. pismami, zeznaniami świadków, a także własnym zachowaniem

Samo złożenie funkcjonariuszowi publicznemu nieprawdziwego oświadczenia co do tożsamości, obywatelstwa, zawodu, miejsca zamieszkania, stanowi wykroczenie z art. 65 § 1 k.w.

Wykroczenie to dotyczy sprawcy, który umyślnie za pomocą słowa lub pisma wprowadza w błąd organ państwowy lub instytucję upoważnioną z mocy ustawy do legitymowania; może to nastąpić również przez zatajenie prawdziwego stanu rzeczy.

Wyrok SN z dnia 28 marca 2012 r., II KK 211/11

Standard: 28355 (pełna treść orzeczenia)

Sprawca wykroczenia, który w postępowaniu mandatowym podaje funkcjonariuszowi organu mandatowego nieprawdziwe dane co do swojej tożsamości wpisywane do dokumentu mandatu karnego, a następnie podpisuje ten dokument potwierdzając przyjęcie mandatu przez osobę wskazaną w nim, którą nie jest, dopuszcza się przestępstwa, określonego w art. 270 § 1 k.k., a nie tylko wykroczenia określonego w art. 65 § 1 pkt 1 k.w.

Wykroczenie z art. 65 § 1 k.w. ogranicza się do umyślnego wprowadzenia w błąd organu uprawnionego z mocy ustawy do legitymowania co do tożsamości własnej lub cudzej oraz co do swego obywatelstwa, zawodu, miejsca zatrudnienia lub zamieszkania, a więc podania takiemu organowi ustnie lub na piśmie nieprawdziwych danych odnośnie do powyż-szych okoliczności albo takiego zachowania się sprawcy, które może prowadzić do wyciągnięcia z niego błędnych wniosków przez ten organ (zob. wyrok SN z dnia 14 września 2004 r., IV KK 137/04).

Jak trafnie wskazano w uchwale Sądu Najwyższego z dnia 17 marca 2005 r. (I KZP 2/05), podrobieniem dokumentu jest tu także potwierdzenie przez uczestnika czynności procesowej fałszywym podpisem nieprawdziwych danych, jakie on podał, w protokole utrwalającym tę czynność procesową, jako że protokół taki jest sporządzany nie tylko przez funkcjonariusza prowadzącego daną czynność, ale również przez inne osoby podpisujące go, a podpisanie go nieprawdziwym nazwiskiem oznacza, że dokument ten zawiera treść niezgodną z rzeczywistością oraz z wolą spisującego go w dobrej wierzy funkcjonariusza, a przy tym, że znamię „w celu użycia za autentyczny” jest tu spełnione także wówczas, gdy celem działania sprawcy jest użycie dokumentu przez inną osobę.

Definicje dokumentu na gruncie prawa karnego (art. 115 § 14 k.k.) oraz prawa wykroczeń (art. 47 § 8 k.w.) są takie same. Nie można zatem podzielić – wypowiadanego przez niektórych przedstawicieli doktryny prawa wykroczeń – poglądu, że działanie sprawcy, który podaje nieprawdziwe dane osobowe, a następnie podpisuje się nieprawdziwym imieniem i nazwiskiem, gdy dzieje się to przed tym samem organem w ramach tego samego postępowania w sprawie o wykroczenie, wyczerpuje jedynie znamiona wykroczenia określonego w art. 65 k.w.

Przepis art. 65 § 1 k.w. ogranicza swą penalizację jedynie do umyślnego wprowadzenia w błąd organu uprawnionego do legitymowania osób odnośnie wskazanych tam danych. Nie ma natomiast znaczenia, czy nastąpi to w postępowaniu karnym, w sprawach o wykroczenia, czy w innym jeszcze postępowaniu.

W art. 270 § 1 k.k. przedmiotem przestępnego zachowania staje się podrobienie dokumentu w celu użycia go za autentyczny. Jeżeli dochodzi do tego w ramach określonego postępowania, to i tu nie ma znaczenia o jakie postępowanie chodzi.

Dopóki zatem określona osoba podaje jedynie organowi wskazanemu art. 65 § 1 k.w. nieprawdzie dane co do okoliczności wskazanych w tym przepisie, dopuszcza się ona tylko czynu tam opisanego, jeżeli natomiast czyni to w ramach czynności procesowej, w efekcie której powstaje dokument z owymi danymi, który to dokument osoba ta podpisuje fałszywym nazwiskiem, aktualizuje się jej odpowiedzialność za przestępstwo z art. 270 § 1 k.k., i to także wtedy, gdy dzieje się to w ramach np. postępowania uregulowanego w Kodeksie postępowania w sprawach o wykroczenia.

Wyrok SN z dnia 6 kwietnia 2006 r., IV KK 467/05

Standard: 35164 (pełna treść orzeczenia)