Wykładania przepisów o przedawnieniu w prawie cywilnym

W nauce i orzecznictwie podkreśla się konieczność ścisłego wykładania przepisów o przedawnieniu i wiodącą rolę wykładni językowej w procesie ich interpretacji (por. wyrok SN z dnia 12 grudnia 2001 r., III CKN 28/01).

W uzasadnieniu uchwały z dnia 11 stycznia 2002 r., III CZP 63/01 Sąd Najwyższy zwrócił uwagę, na skonstruowanie tych przepisów według przejrzystej i czytelnej reguły, zgodnie z którą terminów przedawnienia roszczeń wynikających z poszczególnych stosunków prawnych należy najpierw poszukiwać w przepisach regulujących określoną instytucję prawną. Dopiero jeśli nie ma przepisu szczególnego stosować należy przepisy ogólne o przedawnieniu, których istnienie eliminuje dopuszczalność posługiwania się analogią.

Termin dziesięcioletni przedawnienia roszczeń wskazany w art. 118 k.c. ma charakter terminu podstawowego, natomiast termin trzyletni przewidziany m.in. dla roszczeń o świadczenia okresowe stanowi wyjątek, którego wykładnia rozszerzająca jest niedopuszczalna (exceptiones non sunt extendendae). 

W konsekwencji wszelkie wątpliwości powstałe przy przeprowadzaniu oceny charakteru roszczenia, istotne z uwagi na termin jego przedawnienia, powinny być rozstrzygane na korzyść terminu dziesięcioletniego.

Uchwała SN z dnia 26 listopada 2014 r., III CZP 84/14

Standard: 27945 (pełna treść orzeczenia)