Zakaz powiększania majątku spółdzielni kosztem swoich członków (art. 1 ust. 1[1] u.s.m.)

Art. 1 ust. 1[1] u.s.m. przewiduje ustawowy zakaz odnoszenia przez spółdzielnie korzyści majątkowych (powiększania majątku) kosztem swoich członków. Rozciąga się on na wszelkie czynności prawne pomiędzy członkiem a spółdzielnią, które są związane z członkostwem, np. umowa o budowę lokalu (por. wyrok SA w Warszawie - VI Wydział Cywilny z dnia 4 lutego 2015 r., VI ACa 394/14).

Wyrok SA w Białymstoku z dnia 23 października 2015 r., I ACa 481/15

Standard: 27825 (pełna treść orzeczenia)

Art. 1 ust. 1[1] ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych rozciąga się na wszelkie czynności prawne pomiędzy członkiem a spółdzielnią, które są związane z członkostwem (np. umowa o budowę lokalu).

Zaskarżona uchwała dotyczy podziału nadwyżki bilansowej (w skład której weszło odszkodowanie) i nie stanowi czynności prawnej zawartej między pozwaną Spółdzielnią a jej członkami.

Odszkodowanie za wywłaszczone grunty zostało wypłacone pozwanej Spółdzielni, a nie tym jej członkom, którzy partycypowali w kosztach nabycia tych gruntów. Odszkodowanie to otrzymała pozwana Spółdzielnia jako osoba prawna. Zgodnie z art. 3 ustawy z dnia 16 września 1982 r. - Prawo spółdzielcze, majątek spółdzielni jest prywatną własnością jej członków. Jednakże zapis ten nie odpowiada pojęciu własności w rozumieniu kodeksu cywilnego. Należy go rozumieć jako zakwalifikowanie własności spółdzielczej, stanowiącej formę własności grupowej, do typu własności prywatnej. Przepis ten w żadnym razie nie przyznaje członkom spółdzielni bezpośredniego prawa do rozporządzania majątkiem spółdzielni w zakresie przyznanym właścicielowi. Podmiotem własności w znaczeniu cywilnoprawnym jest spółdzielnia jako osoba prawna, nie zaś poszczególni jej członkowie (por. uchwały SN z dnia 19 stycznia 1996 r., III CZP 152/95 oraz z dnia 6 lutego 1996 r., III CZP 4/96)

Wyrok SA w Warszawie z dnia 4 lutego 2015 r., VI ACa 394/14

Standard: 27826 (pełna treść orzeczenia)