Ustanie członkostwa w spółdzielni mieszkaniowej (art. 3 ust. 6 - 7 u.s.m.)
Członkostwo w spółdzielni mieszkaniowej (art. 3 u.s.m.)
Przyczyny ustania członkostwa zostały albo enumeratywnie wskazane w art. 3 ust. 6 u.s.m., albo - poprzez odesłanie zawarte w art. 3 ust. 7 u.s.m. - mogą nastąpić także w przypadkach w art. 24 (1) ust. 1 i art. 26 u.s.m.
Zgodnie z aktualnym brzmieniem art. 1 ust. 8 u.s.m., do ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych przepisów ustawy z dnia 16 września 1982 r. - Prawo spółdzielcze (Dz. U. z 2017 r. poz. 1560 i 1596), dotyczących wystąpienia ze spółdzielni, wykluczenia ze spółdzielni i wykreślenia z rejestru członków spółdzielni, nie stosuje się. Osoba będąca założycielem spółdzielni oraz właściciel lokalu będący członkiem spółdzielni może wystąpić z niej za wypowiedzeniem.
Skarżący powoływał się na orzeczenie Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 13 lutego 2013 r. I ACa 825/12, zgodnie z którym Spółdzielnia ma prawo odmówić przyjęcia nieodpowiedniego kandydata na członka, nawet jeżeli - formalnie biorąc - przysługuje mu roszczenie o przyjęcie, zaś odmowa przyjęcia do spółdzielni osoby, której przysługuje roszczenie o takie przyjęcie, jest dopuszczalna z racji takiego jej postępowania, jakie uzasadniałoby wykluczenie ze spółdzielni, gdyby osoba ta była już członkiem.
Powołane orzeczenie wydane zostało jeszcze przed wspomnianym wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego i nowelizacją ustawy z lipca 2017 r. i w ocenie Sądu Apelacyjnego straciło w związku z tym swoją aktualność, podobnie jak i wydane w zupełnie innej rzeczywistości prawnej orzeczenie Sądu Najwyższego z 22 lutego 1968 r. (sygn. akt I CR 7/68)
Wyrok SA w Gdańsku z dnia 7 lutego 2019 r., V ACa 680/18
Standard: 27748 (pełna treść orzeczenia)
W wyroku z dnia 30 marca 2004 r., K. 32/04 TK uznajał za niezgodny z przepisami konstytucyjnymi art. 17[8] ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116 ze zm., dalej: „u.s.m.”), dotyczącego następstw prawnych ustania członkostwa spółdzielni z innych przyczyn niż śmierć członka. W następstwie derogacji tego przepisu z dniem 15 kwietnia 2004 r. nie ma już przepisu wprowadzającego swoistą sankcję za utratę członkostwa w postaci utraty przez byłego członka spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu z innych przyczyn niż śmierć członka. Nastąpiło w konsekwencji wyraźne rozluźnienie powiązania między członkostwem a spółdzielczym prawem do lokalu, także przez stwierdzenie niekonstytucyjności art. 17[2] ust. 2 u.s.m., uzależniającego skuteczność zbycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu od przyjęcia nabywcy w poczet członków spółdzielni (zob. pkt 1 cyt. wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 30 marca 2004 r., K. 32/03).
Jest oczywiste, że art. 17[12] u.s.m. obowiązuje, aczkolwiek dokonana przez Trybunał Konstytucyjny derogacja ograniczyła jego zakres, gdyż nie wygasa już spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu z innych przyczyn niż śmierć członka. Art. 17[12] u.s.m. nadal ma zastosowanie m.in. w sytuacji, w której członek spółdzielni zrzekanie się spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu lub spółdzielnia nabędzie te prawo w wyniku egzekucji, a także na podstawie art. 13 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zamianie Kodeksu cywilnego (Dz. U. Nr 71, poz. 733 ze zm.), gdy sąd rozwiąże stosunek prawny uprawniający członka spółdzielni do lokalu i orzeknie jego eksmisję.
Postanowienie SN z dnia 9 maja 2012 r., V CSK 209/11
Standard: 28243 (pełna treść orzeczenia)