Nieistniejąca uchwała organu spółdzielni

Nie jest wykluczone ustalenie nieistnienia uchwały walnego zgromadzenia spółdzielni mieszkaniowej w części, jeżeli uchybienia proceduralne stanowiące podstawę przyjęcia, że uchwała nie została podjęta, nie dotykają całości uchwały.

Rada Nadzorcza licząca mniej członków niż przewiduje statut nie traci bowiem przymiotu organu spółdzielni i nie może być traktowana jak organ nieistniejący. Oznacza to jedynie, że skład Rady musi być uzupełniony ‎do wymaganej w statucie liczby członków, w takim zakresie w jakim wyboru skutecznie nie dokonano. Do tego czasu ważność i skuteczność podejmowanych przez ten organ uchwał w zdekompletowanym składzie (poniżej minimum statutowego), musi być analizowana z perspektywy przepisów ustaw, statutu, ‎a także regulaminu Rady określającego szczegółowo zakres jej działania, tryb obradowania i podejmowania uchwał (§ 53 statutu) (por. m.in. uchwała SN z dnia 17 listopada 1987 r., III PZP 30/87 oraz wyrok SN z dnia 20 lutego 1987 r., I PR 1/87).

Wpływ nieprawidłowości na skuteczność uchwały należy oceniać z uwzględnieniem zastosowanej mutatis mutandis reguły, że wady postępowania prowadzącego do podjęcia uchwały wpływają na jej skuteczność tylko wtedy, gdy miały lub mogły mieć wpływ na jej treść. O takim wpływie nie będzie można mówić, między innymi wówczas, gdy uchwała uzyskała taką liczbę głosów „za”, która zapewnia wymaganą większość nad głosami osób uczestniczących w akcie głosowania, które oddały głos „przeciw” lub „wstrzymały się” od głosu (por. m.in. uchwała SN (7) ‎– zasada prawna – z dnia 30 stycznia 1965 r., III CO 75/63, wyroki SN z dnia 13 sierpnia 1965 r., z dnia 6 marca 1974 r., I PR 3/74, z dnia ‎8 grudnia 1998 r., I CKN 243/98, z dnia 16 lutego ‎2005 r., III CK 296/04, z dnia 10 stycznia 2007 r., I CSK 335/06, z dnia 5 lipca 2007 r., II CSK 163/07, z dnia 9 września 2010 r., I CSK 530/09, z dnia ‎8 grudnia 2011 r., IV CSK 188/11, i z dnia ‎9 listopada 2016 r., II CSK 21/16).

Jeżeli zatem część kandydatów na członków Rady Nadzorczej uzyskało wymaganą większość głosów członków Walnego Zgromadzenia, to nie ma podstaw by w tym zakresie uznawać uchwałę za nieistniejącą. Uchybienia proceduralne nie dotykają bowiem – w takich okolicznościach – uchwały jako całości.

Wyrok SN z dnia 24 czerwca 2022 r., II CSKP 374/22

Standard: 85033 (pełna treść orzeczenia)

Zobacz glosy

Niewątpliwie co do uchwał nieistniejących każda osoba mająca w tym interes prawny może w dowolnym czasie wystąpić do sądu o ustalenie nieistnienia uchwały na podstawie art. 189 k.p.c. bądź też zgłosić zarzut nieistnienia uchwały w innym postępowaniu sądowym.

Różnica między uchwałą bezwzględnie nieważną a nieistniejącą sprowadza się do tego, że w wypadku tej pierwszej z przyczyn merytorycznych bądź formalnych uchwala jest nieważna od samego początku, w drugim natomiast wypadku uchwale towarzyszą tak daleko idące uchybienia, że w ogóle nie można mówić o jej podjęciu.

Wyrok SA w Szczecinie z dnia 29 kwietnia 2015 r., I ACa 1017/14

Standard: 27718 (pełna treść orzeczenia)