Pojęcie „brania udziału” w zorganizowanej grupie przestępczej

Przestępstwa mogą być popełniane przez członków grupy w różnej konfiguracji - wszyscy, część, czy też indywidualnie, ale koniecznie w ramach istniejącej grupy, gdyż łączyć ich musi wspólna chęć popełniania przestępstw i gotowość do działań na rzecz grupy, które mogą ułatwić popełnianie przestępstw. Związane to może być ze zbieraniem informacji o osobach i miejscach planowanych przestępstw, czy też zdobywaniem terenów do prowadzenia wyłącznej działalności przestępczej, opracowywaniem planów działania, przygotowywaniem niezbędnych środków do popełniania przestępstwa, stwarzaniem gotowości ukrycia przedmiotów pochodzących z przestępstwa. Istotne jest to, żeby całość działań podejmowana była w interesie całej grupy, w ramach jej istnienia, a nie poza nią. Kierownictwo grupą może sprawować jedna lub więcej osób. (wyrok SN z 26.10.2008 r VKK 141/08, wyrok SN z 08.02.2011r IVKK 124/10, wyrok SA w Krakowie z 7.12.2000 r II AKa 184/00, KZS 2001/1/20, wyrok SA w Krakowie z 5.12.2007 r, II AKa 181/07, wyrok SA w Katowicach z 16.07.2009 r, II AKa 150/09).

Wyrok SA w Gdańsku z dnia 30 marca 2017 r., II AKa 322/16

Standard: 27094 (pełna treść orzeczenia)

Przestępstwo z art. 258 k.k. jest przestępstwem formalnym, dla bytu tego przestępstwa wystarczająca jest świadomość istnienia zorganizowanej grupy przestępczej, w tym wypadku o charakterze zbrojnym i co najmniej godzenie się z tym, że funkcjonuje się w ramach takiej grupy, wyraża gotowość na wykonanie zleconych mu zadań i podporządkowanie się osobie spełniającej w grupie rolę kierowniczą. Oskarżony wcale nie musiał brać udziału w planowaniu przestępstw, bo tym zajmowali się inni, on miał wykonać konkretne zadanie wówczas, gdy został wyznaczony do popełnienia danego przestępstwa.

Wyrok SA w Katowicach z dnia 21 marca 2016 r., II AKa 403/15

Standard: 27017 (pełna treść orzeczenia)

Czynność sprawcza przestępstwa z art. 258 § 1 k.k. polega na „braniu udziału” w zorganizowanej grupie albo związku. Znamię „branie udziału” polega na przynależności do grupy lub związku, akceptowaniu zasad, które nimi rządzą, oraz wykonywaniu poleceń i zadań wskazanych przez osoby stojące w hierarchii grupy lub związku odpowiednio wyżej. Może to polegać na wspólnych akcjach przestępczych, ich planowaniu, odbywaniu spotkań, uzgadnianiu struktury, wyszukiwaniu kryjówek, posługiwaniu się pseudonimami, zdobywaniu zaopatrzenia niezbędnego grupie lub związkowi do realizacji założonych celów, a także na podejmowaniu czynności mających uniemożliwić wykrycie sprawców, bądź dzieleniu łupów z przestępstw.

Nie jest konieczna wiedza o szczegółach organizacji grupy czy mechanizmów funkcjonowania, zaś członkowie grupy nie muszą się znać, a struktura grupy może być luźna i może mieć niski stopień jej zorganizowania.

Wyrok SA w Krakowie z dnia 13 listopada 2015 r., II AKa 105/15

Standard: 27093