Strona podmiotowa przestępstwa z art. 258 k.k.

Istnienie zorganizowanej grupy przestępczej jest faktem obiektywnym i nie jest uzależnione od deklarowanych przez jej członków, jak też osobę tą grupą kierującą, odczuć i przekonań, o ile zebrany materiał dowodowy pozwala na ustalenie, że członkowie grupy mieli świadomość funkcjonowania w strukturze wypełniającej znamiona typu czynu zabronionego z art. 258 k.k. (zob. wyrok SA w Katowicach z dnia 16 czerwca 2016 r., II AKa 167/16).

W ocenie Sądu Apelacyjnego dla uznania, że dana osoba brała udział w zorganizowanej grupie przestępczej nie jest konieczne, aby znała ona osobę kierującą tą grupą. W orzecznictwie wyraźnie wskazuje się, że dla przyjęcia udziału w zorganizowanej grupie przestępczej nie jest konieczna znajomość wszystkich osób ją tworzących. Wystarczy gotowość sprawcy do spełnienia zadań służących grupie, której świadomość istnienia ma sprawca

Uczestnicy zorganizowanej grupy nie muszą znać się osobiście i umawiać się wspólnie. Wystarczy, aby każdy z uczestników grupy posiadał świadomość działania w jej strukturze organizacyjnej (wyrok SA we Wrocławiu z dnia 2 grudnia 2013 r., II AKa 138/13)

W orzecznictwie przyjmuje się, że wprawdzie nie wszyscy członkowie muszą uczestniczyć w popełnieniu każdego z zaplanowanych przestępstw, jednak każdy członek powinien akceptować jej cele i być gotowym do zaspokajania potrzeb grupy (zob. wyrok SA w Krakowie z dnia 19 grudnia 2003 r., II AKa 257/03).

Poszczególne przestępstwa popełniane w ramach zorganizowanej grupy mogą być dokonywane choćby przez niektórych z jej członków, jeżeli taki jest podział zadań w związku z zamiarem prowadzenia przestępczej działalności, jednak nie powinno ulegać wątpliwości, że każdy członek zorganizowanej grupy powinien mieć świadomość celów, jakie zorganizowana grupa ma realizować.

Przestępstwo określone w art. 258 § 1 k.k. jest przestępstwem umyślnym, a zatem jego sprawca powinien obejmować świadomością i przynajmniej godzić się na to, popełnianie jakich przestępstw jest celem grupy, w której bierze udział.

Wyrok SA w Gdańsku z dnia 24 października 2017 r., II AKa 200/17

Standard: 27270 (pełna treść orzeczenia)

Okolicznością wystarczającą do przypisania przynależności do zorganizowanej grupy przestępczej jest stwierdzenie, że oskarżony przystępuje do niej ze świadomością jej celu i form działania, z gotowością do udziału w prowadzonej działalności, poddając się panującej w niej dyscyplinie. Wystarczy, że pozostaje w jej strukturach, choćby nie pełnił w niej funkcji i nie wykonywał żadnych zadań, bądź tylko czynności pomocnicze.

Strona podmiotowa przestępstwa przynależności do zorganizowanej grupy przestępczej obejmuje obie odmiany umyślności, Wystarczające jest, że uczestnik wykazuje świadomość istnienia tej grupy, akceptuje jej cele i co najmniej godzi się na ich przestępczą realizację. Nie musi znać szczegółów organizacji grupy, wszystkich osób ją tworzących, mechanizmów jej funkcjonowania itp.

Z samej natury przestępczych ugrupowań wynika zwykle niemożność stwierdzenia w sposób formalny przynależności do zorganizowanej grupy przestępczej. Nie stoi tu na przeszkodzie, że sprawca nie będąc pewny co do przestępczego lub zbrojnego charakteru zorganizowanej grupy, staje się jej członkiem, godząc się z możliwością posiadania przez grupę takich cech.

Wyrok SA w Krakowie z dnia 26 kwietnia 2017 r., II AKa 245/16

Standard: 14540