Pojęcie „zorganizowanej” grupy (art. 258 k.k.)

Do przyjęcia działalności w zorganizowanej grupie przestępczej, o jakiej mowa w art. 258 § 1 k.k., nie jest wymagany wysoki stopień zorganizowania, wystarczy nawet niski poziom organizacji, który stwarza możliwość łatwiejszego dokonywania przestępstw i posiadania w miarę stałego źródła dochodu.

Istniejąca grupa przestępcza nie była ściśle sformalizowana, nie działał w niej organ ewidencjonujący jej członków, nie istniał formalny podział czynności ani formalnie ustalone sankcje za przekroczenie określonych zasad postępowania. Nie te jednak elementy są warunkiem koniecznym istnienia zorganizowanej grupy przestępczej. Każdorazowo z uwagi na specyfikę danej grupy, osoby wchodzące w jej skład oraz łączące je więzi, należy indywidualnie oceniać na kanwie rozpoznawanej sprawy. Nie jest konieczna wiedza o szczegółach organizacji grupy, znajomość wszystkich osób ją tworzących czy mechanizmów funkcjonowania. Wystarczy gotowość sprawcy do spełniania zadań służących tej grupie, której świadomość istnienia ma sprawca. 

Wyrok SA w Katowicach z dnia 23 lutego 2023 r., II AKa 207/22

Standard: 74311 (pełna treść orzeczenia)

Branie udziału w zorganizowanej grupie przestępczej oznacza świadomą przynależność do takiej grupy, niezależnie od pełnionej funkcji, z którą wiąże się poddanie się panującej w niej dyscyplinie, przestrzeganie zasad, akceptacja celów przestępczych i gotowość do uczestniczenia w prowadzonej działalności przestępczej, nawet bez konieczności popełniania w ramach grupy innych przestępstw 

Wyrok SA w Warszawie z dnia 30 listopada 2022 r., II AKa 457/22

Standard: 74327 (pełna treść orzeczenia)

Obranym zasadniczym celem stworzonej struktury jest popełnianie przestępstw, z założenia stałe, ale też zorientowane na nadarzającą się okazje i gdy występuje potrzeba zdobycia środków koniecznych do dalszego funkcjonowania w założonym charakterze.

Mimo że z określeniem „zorganizowana” kojarzy się istnienie rozplanowanej wewnętrznej struktury, nie jest to jednak konieczne, albowiem członkowie zorganizowanej grupy przestępczej najczęściej dobierają się spośród osób znanych sobie nawzajem o określonych i pożądanych przez pozostałych członków, umiejętnościach sprawczych czy organizacyjnych.

Nie jest wymagany jakiś schemat wewnętrznej struktury stworzonej organizacji, jak również nie jest wymagany jej niezmienny skład. Konieczne za to jest hierarchiczne podporządkowanie większości członków wyodrębnionemu kierownictwu jednoosobowemu lub kolektywnemu, które wytycza kierunki działania grupy, dzieli łupy i zyski.

Wyrok SA w Gdańsku z dnia 30 marca 2017 r., II AKa 322/16

Standard: 23375 (pełna treść orzeczenia)