Reguły kolizyjne eliminujące wielość ocen (kwalifikacji)

Do reguł kolizyjnych należą:

a) reguła specjalności w myśl której przepis szczególny wyłącza przepis ogólny (lex specialis derogat legi generali); przepisem szczególnym jest przepis, który poza znamionami występującymi w przepisie ogólnym zawiera inne jeszcze dodatkowe znamiona szczególne, np. przepisami szczególnymi wobec przepisu ogólnego kradzieży (art. 119 kw) będą art. 120 kw (kradzież drzewa z lasu) czy art. 123 kw (kradzież ogrodowa);

b) reguła pochłaniania (konsumpcji), zgodnie z którą przepis pochłaniający wyłącza przepis pochłaniany (lex consumens derogat legi consumptae), co ma miejsce wówczas, gdy określony przepis zawiera w sobie okoliczności ujęte w znamionach jeszcze innego przepisu, np. art. 94 § 1 kw (prowadzenie pojazdu bez uprawnień) pochłania zachowanie wskazane w art. 95 kw (prowadzenie pojazdu bez dokumentów);

c) reguła subsydiarności, według której przepis podstawowy wyłącza przepis dopełniający (lex primaria derogat legi subsidiariae); chodzi tu o sytuacje, gdy określony przepis ma zastosowanie jedynie wtedy, gdy zachowanie nie wypełnia znamion innego przepisu; przykładem może tu być art. 165 kw, który zakazuje płoszenia, ścigania, ranienia lub zabijania dziko żyjących zwierząt poza czynnościami związanymi z polowaniem lub ochroną zwierząt, ale pod warunkiem, że czyn z mocy innego przepisu nie jest zagrożony karą surowszą. Takimi przepisami surowszymi mogą być art. 51 ust. 1 pkt 3 ustawy z 13 października 1995 r. - Prawo łowieckie (j.t. Dz.U.2015.2168, ze zm.; dalej: prawo łowieckie) (przetrzymywanie zwierzyny, np. schwytanej, bez zezwolenia) czy art. 53 pkt 4 i 5 prawa łowieckiego (polowanie bez uprawnień i wchodzenie w posiadanie zwierzyny m.in. za pomocą środków wybuchowych, trucizn, wnyków, dołów czy karmy o właściwościach odurzających) (tamże).

Jeżeli czyn narusza dwa przepisy lub więcej przepisów prawa wykroczeń, a żadna ze wskazanych reguł nie ma zastosowania, mamy do czynienia z rzeczywistym zbiegiem przepisów.

Wyrok TK z dnia 1 grudnia 2016 r., K 45/14

Standard: 26951