Powierzenie cudzoziemcowi nielegalnego wykonywania pracy (art. 120 k.w.)

Zatrudnienie cudzoziemca nieposiadającego zezwolenia na pracę, stanowiące wykroczenie określone w art. 120 ust. 1 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, wtedy tylko stanowi umożliwienie lub ułatwienie mu pobytu na terenie Rzeczypospolitej Polskiej wbrew przepisom, wypełniające odnośne znamię strony przedmiotowej występku określonego w art. 264a § 1 k.k., gdy powierzający wykonywanie pracy zapewnia lub przynajmniej poprawia cudzoziemcowi warunki egzystencji na terytorium kraju i jest tego świadom. Istotą działania sprawcy jest więc udzielanie cudzoziemcowi pomocy w podtrzymywaniu pobytu, głównie przez dostarczanie mu źródeł utrzymania i zakwaterowania. Tak właśnie, jako pomaganie osobie niebędącej obywatelem Państwa Członkowskiego w zamieszkaniu, z naruszeniem przepisów dotyczących pobytu cudzoziemców, zdefiniowano ułatwianie nielegalnego pobytu w Dyrektywie Rady Nr 2002/90/WE.

Czym innym jest natomiast zatrudnianie cudzoziemca nie posiadającego zezwolenia, w sytuacji, gdy ma on zapewnione warunki egzystencji z innych źródeł, na przykład ze środków posiadanych na pokrycie kosztów pobytu w chwili przekroczenia granicy, bądź uzyskanych później w sposób zgodny z przepisami, albo też, gdy korzysta z pomocy innej osoby. Wtedy powierzający wykonywanie pracy cudzoziemcowi popełnia wykroczenie z art. 120 ust. 1 ustawy o promocji zatrudnienia, ale powierzeniem pracy nie ułatwia nielegalnego pobytu, rozumianego jako zapewnienie warunków egzystencji, jeśli cudzoziemiec zabezpieczył je sobie w inny sposób. Wykonywanie pracy bez zezwolenia stanowi wówczas dla cudzoziemca okazję do polepszenia swojego stanu majątkowego (z reguły z zamiarem wykorzystania uzyskanych korzyści po wyjeździe z kraju), ale nie warunkuje podtrzymania jego pobytu. Ponosi on natomiast odpowiedzialność za wykroczenieokreślone w art. 120 ust. 2 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.

Na marginesie warto zauważyć, że po uprawomocnieniu się wyroku zmienił się stan prawny dotyczący powierzania pracy cudzoziemcom przybywającym z niektórych krajów, w tym obywatelom Ukrainy. Z Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 27 czerwca 2007 r. (Dz. U. Nr 120, poz. 824) wynika, że z dniem 20 lipca 2007 r. Ukraińców, Rosjan i Białorusinów można zatrudniać bez formalnego zezwolenia na pracę, bez względu na branżę.

Postanowienie SN z dnia 27 sierpnia 2007 r., V KK 388/06

Standard: 26935 (pełna treść orzeczenia)