Gwarancja w umowie o roboty budowlane (art. 656 k.c.)
Odpowiednie stosowanie regulacji umowy o dzieło do umowy o roboty budowlane (art. 656 § 1 k.c.)
W sytuacji, gdy strony umowy o roboty budowlane postanowiły, że wykonawca udziela gwarancji na wykonane roboty i tworzona jest tzw. kaucja gwarancyjna będąca zabezpieczeniem kosztów usunięcia wad z tytułu rękojmi czy gwarancji, to takie postanowienia, jako nienależące do przedmiotowo istotnych postanowień umowy o roboty budowlane, powinny być traktowane jako osobna umowa stron regulująca ich stosunki wynikające z ustawowej rękojmi lub gwarancji wykonawcy robót budowlanych.
Ta odrębna umowa stanowi podstawę prawną stosunków stron już po wykonaniu umowy o roboty budowlane. Jeżeli w jej wyniku utworzona została tzw. kaucja gwarancyjna, stanowiąca zazwyczaj część należnego bezspornie wynagrodzenia wykonawcy za wykonane roboty budowlane, to inwestor nie ma obowiązku zwrotu tej kaucji, gdy wystąpią okoliczności uprawniające go do jej zatrzymania
Wyrok SN z dnia 13 września 2017 r., IV CSK 578/16
Standard: 64231 (pełna treść orzeczenia)
Do umowy o roboty budowlane w zakresie rękojmi za wady wykonanego obiektu stosuje się odpowiednio przepisy o umowie o dzieło (art. 656 KC). Regulacja prawna wad dzieła przewidziana w art. 637 KC i tylko odpowiednie stosowanie przepisów o rękojmi przy sprzedaży (art. 638 KC) choć nie wykluczają możliwości przedłużenia umownego, w ramach zasady swobody umów terminu obowiązywania rękojmi, to takiego przedłużenia nie można było domniemywać, ani przyjmować w ramach wykładni postanowienia umowy w której przewidziano w sposób jednoznaczny gwarancję jakości. Jest to bowiem, jak przyjmuje się w doktrynie i orzecznictwie, dodatkowa umowa o charakterze adhezyjnym, stanowiąca dla uprawnionego dodatkowe obok ustawowego (rękojmia) świadczenie ochronne przed skutkami wad, ale jedynie fizycznych, które stwarza mu możliwość usunięcia wady na koszt gwaranta.
Istotę gwarancji jakości w przypadku umowy o dzieło, a więc także umowy o roboty budowlane jako umowy rezultatu wyłożył w sposób szczegółowy Sąd Najwyższy w uchwale z 2008 r., sygn. akt III CZP 82/08. Podkreślił zarazem, że gwarancja nie jest modyfikacją rękojmi a stosunkiem prawnym o charakterze akcesoryjnym, nie podlega więc ograniczeniu przewidzianym dla rękojmi.
Okoliczność, że ustawodawca nie przewidział gwarancji w innych typach umów, zwłaszcza przy umowie o roboty budowlane oraz umowie o dzieło nie stoi na przeszkodzie udzieleniu gwarancji jakości w ramach swobody umów. W takim wypadku przepisy o gwarancji w umowach sprzedaży, a zwłaszcza regulacji z art. 577 KC należy stosować w drodze analogii, stąd nie jest konieczne wydanie w tym przypadku dodatkowego dokumentu gwarancji, gdyż gwarancja jakości może być zawarta w innym dokumencie np. w samej umowie czy w protokole odbioru robót, jak to miało miejsce w stanie faktycznym sprawy. Zostały tam bowiem ujęte stosowne oświadczenia woli stanowiące, wobec ich przyjęcia przez stronę przeciwną uprawnienie do realizacji uprawnień gwarancyjnych. Wszak art. 577 § 1 KC, ani żaden inny przepis Kodeksu cywilnego, nie przewiduje wymagania szczególnej formy takiego dokumentu. W braku odmiennego zastrzeżenia umownego należy zatem przyjąć, iż dopełnieniem treści stosunku gwarancyjnego jest postanowienie wskazujące okres udzielonej gwarancji, gdy w stanie faktycznym sprawy to właśnie postanowienie zostało w sposób jednoznaczny wyartykułowane.
Wyrok SA w Katowicach z dnia 14 lutego 2013 r., V ACa 735/12
Standard: 26855 (pełna treść orzeczenia)
Standard: 32583