Zdolność wnioskowa - ogólnie

Legitymację do wystąpienia z wnioskiem o stwierdzenie konstytucyjności wnioskodawca opiera na art. 191 ust. 1 pkt 4 Konstytucji. Przepis ten przewiduje zdolność wnioskową w zakresie kontroli abstrakcyjnej ustaw dla "ogólnokrajowych władz organizacji pracodawców". Organizacją taką wedle Trybunału jest bez wszelkich wątpliwości Polska Konfederacja Pracodawców Prywatnych. Zgodnie z art. 191 ust. 2 Konstytucji podmioty stanowiące grupę wymienioną w art. 191 ust. 1 pkt 3-5 mogą wystąpić z wnioskiem, jeżeli kontrolowany akt normatywny dotyczy spraw objętych ich zakresem działania. Zgodzić się należy z poglądem wniosku, iż "brak jest normy, która nakazywałaby ograniczać kompetencje pracodawców w zakresie inicjowania abstrakcyjnej kontroli aktów normatywnych do tych tylko, które określają prawa i obowiązki pracodawców w stosunkach pracy". Stosunki pracy stanowią jedynie jeden z aspektów udziału pracodawców w życiu gospodarczym. Udział ten wiąże się z samym prowadzeniem działalności gospodarczej przez przedsiębiorców prywatnych. Istota wniosku koncentruje się zaś wokół wątpliwości związanych z zakresem ograniczeń niektórych aspektów swobody gospodarczej. Ta kwestia niewątpliwie wchodzi w zakres spraw objętych statutowym działaniem reprezentacji pracodawców (por. art. 4, art. 5 pkt 2, 3, art. 6 pkt 2, 10 Statutu Konfederacji, złożonego do akt sprawy). Określanie celów statutowych stowarzyszeń jest emanacją konstytucyjnej wolności zrzeszania się (art. 12 Konstytucji) i zależy od tego, jak ją określą i realizują w działaniu sami zrzeszający się. Zbadanie przez Trybunał zdolności inicjowania kontroli konstytucyjności ustaw przez organizację wskazaną w art. 191 ust. 2 Konstytucji obejmuje sobą stwierdzenie istnienia przepisów prawa i (lub) statutu, określających zakres działania w taki sposób, aby mieścił się w nim przedmiot kontroli, a także ocenę, czy zakres działania tak oznaczony rzeczywiście odpowiada temu, co jest nim określone w statucie.

Wyrok TK z dnia 28 stycznia 2003 r., K 2/02, OTK-A 2003/1/4, Dz.U.2003/24/202

Standard: 3070 (pełna treść orzeczenia)