Ponowne przesłuchanie małoletniego świadka w postępowaniu apelacyjnym (art. 452 § 2 k.p.k.)

Art. 185a k.p.k. może mieć zastosowanie także w postępowaniu apelacyjnym (zob. wyrok SN z dnia 15 stycznia 2013 r., IV KK 296/12). Przesłuchanie w trybie określonym w tym przepisie odnosi się tylko do pokrzywdzonego, który w czasie wykonywania tej czynności procesowej nie ukończył 15 lat. 

Wyrok SN z dnia 29 stycznia 2019 r., IV KS 33/18

Standard: 43465 (pełna treść orzeczenia)

Ponowne przesłuchanie pokrzywdzonego, o którym mowa w art. 185a § 1 k.p.k., jest dopuszczalne, jeżeli zażąda tego w toku procesu, a więc i w postępowaniu apelacyjnym, oskarżony, który nie miał obrońcy w czasie pierwszego przesłuchania pokrzywdzonego; skuteczność takiego żądania - podlegającego ocenie z punktu widzenia art. 170 § 1 k.p.k. – nie jest warunkowana ani podaniem powodu jego zgłoszenia, ani prawidłowością przedstawionego uzasadnienia wniosku; ponownemu przesłuchaniu takiego pokrzywdzonego w stadium postępowania apelacyjnego nie stoi na przeszkodzie co do zasady art. 452 § 2 k.p.k.

Kierując się jedną z ważniejszych reguł wykładni językowej – lege non distinguente – trzeba odnotować, że skoro sam ustawodawca w art. 185 a § 1 k.p.k. nie wprowadził ograniczeń, np. stanowiąc, że żądanie ponownego przesłuchania małoletniego pokrzywdzonego można zgłosić do określonego momentu, to takich ograniczeń nie wolno wprowadzać interpretatorowi.Dopuszczalne pozostaje zgłoszenie takiego żądania w fazie postępowania drugoinstancyjnego. Uprawnienia tego nie niweczy wyrażony w art. 338 § 1 k.p.k. postulat składania przez oskarżonego wniosków dowodowych w mającym instrukcyjny charakter terminie 7 dni od doręczenia mu aktu oskarżenia.

Treść art. 452 § 2 k.p.k. nie będzie sprzeciwiała się temu, aby w myśl art. 185a § 3 k.p.k. doszło do odtworzenia na rozprawie apelacyjnej zapisu obrazu i dźwięku ponownego przesłuchania małoletniej pokrzywdzonej oraz odczytania protokołu z tej czynności, co najpewniej przyczyni się wydatnie do przyspieszenia postępowania.Zakaz przeprowadzania w postępowaniu apelacyjnym na nowo przewodu w całości lub w znacznej części w żadnym razie nie oznacza uprawnienia instancji odwoławczej jedynie do przeprowadzenia dowodów o drugorzędnym, podrzędnym czy mniej istotnym znaczeniu oraz niedopuszczalności przeprowadzenia dowodu, który miałby mieć istotne znaczenie (zob. wyr. SN z 7 lutego 2013 r., II KK 51/12).

Baczyć należy, aby na etapie apelacyjnym nie dochodziło, niejako po raz pierwszy, do przeprowadzenia dowodów kluczowych dla danego procesu (zob. post. SN z 5 listopada 2013 r., III KK 217/13).

Wyrok SN z dnia 16 kwietnia 2015 r., V KK 4/15

Standard: 26164 (pełna treść orzeczenia)