Obowiązek zawiadomienia pokrzywdzonego o terminie rozprawy głównej (art. 384 § 2 k.p.k.)

Pokrzywdzonego należy zawiadomić o terminie rozprawy głównej także wtedy, gdy nie jest stroną postępowania karnego.

Realizacja uprawnień przysługujących pokrzywdzonemu wymaga niekiedy jego osobistego udziału, dlatego przepis art. 384 § 3 k.p.k. daje sądowi możliwość zobowiązania pokrzywdzonego do obecności na rozprawie lub jej części. Taka sytuacja przykładowo występuje, gdy w trybie art. 49a k.p.k. pokrzywdzony złożył wniosek o zobowiązanie oskarżonego, w razie skazania, do naprawienia szkody, albo gdy przed rozprawą oskarżony złożył wniosek o dobrowolne poddanie się odpowiedzialności karnej w rozumieniu art. 387 k.p.k.

Zasadny jest zatem wniosek, że zmiana przepisu art. 384 § 2 k.p.k. nie oznacza, iż stawiennictwo pokrzywdzonego na rozprawie pozostawiono wyłącznie jego inicjatywie. Wykładnia tego przepisu prowadzi natomiast do konkluzji, że pokrzywdzony powinien być zawiadomiony o terminie rozprawy głównej także wtedy, gdy nie jest stroną w postępowaniu karnym.

Na rozprawie będzie mógł on wstąpić w rolę strony albo uczestniczyć w niej nie będąc stroną. Interesów pokrzywdzonego nie zabezpiecza samo zawiadomienie go przez prokuratora o przesłaniu aktu oskarżenia do sądu, wraz z pouczeniem o przysługujących mu uprawnieniach, o których mowa w art. 334 § 2 k.p.k. Skorzystanie z tych uprawnień nie byłoby możliwe, gdyby sąd rozpoczął rozprawę bez powiadomienia pokrzywdzonego o jej terminie.

W świetle powyższych wniosków nie do przyjęcia są odmienne poglądy wyrażone w piśmiennictwie, jakoby obowiązek powiadomienia pokrzywdzonego o terminie rozprawy dotyczył jedynie spraw o występki, albo też był uzależniony od złożenia przezeń oświadczenia o zamiarze działania w charakterze oskarżyciela posiłkowego.

Postanowienie SN z dnia 26 stycznia 2007 r., I KZP 33/06

Standard: 26044 (pełna treść orzeczenia)

Obowiązek sądu zawiadomienia pokrzywdzonego o terminie rozprawy powstaje wtedy, gdy złoży on oświadczenie o zamiarze działania w charakterze oskarżyciela posiłkowego.

Zawiadomienie pokrzywdzonego przez prokuratora o skierowaniu sprawy do sądu z aktem oskarżenia jest wystarczające do realizacji uprawnień przewidzianych w art. 44 § 1 k.p.k. [art. 44 § 1 k.p.k.]

Wyrok SN z dnia 25 marca 1974 r., V KR 78/74

Standard: 40830 (pełna treść orzeczenia)