Zatrzymanie i doprowadzenie oskarżonego na rozprawę główną (art. 382 k.p.k.)

Pozbawienie wolności, wynikające z decyzji sądu podjętej na podstawie art. 382 k.p.k., jest nałożoną na oskarżonego swoistą sankcją, środkiem przymusu wymuszającym spełnienie obowiązków procesowych, w tym przypadku stawienia się na rozprawę główną, zatem jest środkiem do osiągnięcia celu wskazanego w art. 75 § 1 k.p.k., a mianowicie obowiązku oskarżonego, pozostającego na wolności, stawiania się w toku postępowania karnego na każde wezwanie organu prowadzącego postępowanie.

W momencie doprowadzenia szer. Karola K. do sądu ustało zastosowane wobec niego zatrzymanie, bowiem z chwilą doprowadzenia ustała przyczyna zatrzymania. Czas zastosowania tego środka jest określony spełnieniem czynności, dla której został zastosowany. Dla pełnej jasności można by wymagać, aby organ, na rzecz którego zrealizowano doprowadzenie, wydał decyzję o zwolnieniu zatrzymanego, ale nawet jeżeli tak nie zrobił, to i tak nie ma to znaczenia, ponieważ jak już wyżej zaznaczono zatrzymanie ustało z chwilą doprowadzenia.

Szer. Karol K. z chwilą doprowadzenia go do sądu nie był już osobą pozbawioną wolności i mógł swobodnie dysponować swoją osobą, łącznie z możliwością opuszczenia budynku sądu. Gdyby w doszło do takiej sytuacji, to - w wypadku opuszczenia sali rozpraw przez oskarżonego przed złożeniem przez niego wyjaśnień - sąd miałby możliwość zarządzenia zatrzymania i przymusowego doprowadzenia oskarżonego, bowiem jeżeli może tak uczynić po złożeniu przez oskarżonego wyjaśnień, uznając jego obecność za niezbędną, to tym bardziej może tak uczynić przed złożeniem przez niego wyjaśnień, kiedy jego obecność jest obowiązkowa (arg. z art. 376 § 1 k.p.k.).

Reasumując, należy stwierdzić, że wprawdzie zatrzymanie, a następnie doprowadzenie oskarżonego na rozprawę główną, będące następstwem wykonania zarządzenia przewodniczącego wydanego w trybie art. 382 k.p.k., jest pozbawieniem wolności oskarżonego, to jednak ustaje ono z chwilą wykonania tej czynności, tj. doprowadzenia tej osoby do siedziby sądu, chyba że sąd wyda ponowną decyzję o zatrzymaniu (arg. z art. 376 § 1 k.p.k.).

Postanowienie SN z dnia 30 kwietnia 2004 r., WK 8/04

Standard: 26032 (pełna treść orzeczenia)