Skarga - praktyka stosowania prawa i wykładnia

Zgodnie z art. 79 Konstytucji, skarga konstytucyjna nie może dotyczyć stosowania prawa przez sądy. Trybunał Konstytucyjny nie dokonuje bowiem kontroli konstytucyjności sytuacji polegających na naruszeniu praw jednostki w procesie stosowania obowiązujących przepisów. Trybunał nie jest kolejnym organem instancyjnej weryfikacji prawidłowości indywidualnych rozstrzygnięć. W jego podstawowej kompetencji jest orzekanie o hierarchicznej zgodności norm. Uniemożliwia to w konsekwencji wypowiadanie się przez Trybunał o aktach stosowania prawa, nawet w takich wypadkach, w których stwierdzić można wadliwą praktykę prowadzącą do naruszenia wolności i praw konstytucyjnych (zob. postanowienia TK z: 26 października 2005 r., sygn. SK 11/03, OTK ZU nr 9/A/2005, poz. 110, cz. II, pkt 4 uzasadnienia; 13 lutego 2008 r., sygn. SK 5/07, OTK ZU nr 1/A/2008, poz. 19, cz. II, pkt 5 uzasadnienia; 2 grudnia 2010 r., sygn. SK 11/10, OTK ZU nr 10/A/2010, poz. 131, cz. II, pkt 3 uzasadnienia).

Postanowienie TK z dnia 20 czerwca 2012 r., SK 30/11, OTK-A 2012/6/71

Standard: 2988 (pełna treść orzeczenia)

W obowiązującym stanie prawnym do kompetencji Trybunału Konstytucyjnego należy ocena aktów prawnych z Konstytucją. Trybunał nie może orzekać o stosowaniu prawa czy też w sposób prawnie doniosły oceniać działalności organów państwa, w tym sądów. Trybunał jest bowiem "sądem prawa", a nie "sądem faktów". W wypadku skargi konstytucyjnej powoduje to konieczność wykazania, że to zaskarżony przepis, a nie wadliwa praktyka jego stosowania stanowi źródło naruszenia wolności i praw skarżącego. Niedopuszczalna jest więc taka skarga, której zarzuty odnoszą się do sposobu interpretowania prawa przez sądy, wadliwego ustalenia stanu faktycznego czy też wskazaniu okoliczności, które są argumentami ze sfery pozaprawnej (tzw. skarga na stosowanie prawa). Skarga konstytucyjna dotyczy bowiem ochrony takich praw lub wolności konstytucyjnych, których ograniczenie wyniknie bezpośrednio z ustawy bądź innego aktu normatywnego, a nie dopiero w rezultacie wydania aktu indywidualnego (zob. Skarga konstytucyjna, red. J. Trzciński, Warszawa 2000, s. 68-70).

Postanowienie TK z dnia 2 lutego 2012 r., SK 14/09, OTK-A 2012/2/17

Standard: 2989 (pełna treść orzeczenia)