Żądanie kupującego wymiany rzeczy na wolną od wad (art. 561 k.c.)
Uprawnienia z tytułu rękojmi za wady rzeczy sprzedanej (art. 560 - 562 k.c. i art. 565 - 566 k.c.)
Żeby zobaczyć pełną treść należy się zalogować i wykupić dostęp.
Jeżeli naprawa nie jest możliwa, sprzedawca powinien niezwłocznie wymienić rzecz wadliwą na wolną od wad (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28 marca 2000 r., II CKN 921/98, nie publ.). Jeżeli z kolei proponowany przez sprzedawcę sposób usunięcia wady fizycznej nie jest właściwy, kupujący, nie wyrażając zgody na taki sposób naprawy, zachowuje prawo do odstąpienia od umowy (zob. wyrok SN z dnia 7 stycznia 2009 r., II CSK 399/08). Nie jest też wystarczające samo oświadczenie przez sprzedawcę gotowości wymiany rzeczy wadliwej na wolną od wad, gdyby następnie nie została ona zrealizowana z przyczyn nieleżących po stronie kupującego.
Wyrok SN z dnia 25 kwietnia 2014 r., II CSK 415/13
Standard: 37594 (pełna treść orzeczenia)
Zgodnie z art. 561 k.c. roszczenie o wymianę rzeczy wadliwej na wolną od wad przysługuje nabywcy, w ramach roszczeń wynikających z rękojmi za wady fizyczne rzeczy, jedynie wtedy, gdy przedmiotem umowy sprzedaży była rzecz oznaczona co do gatunku. Roszczenie takie nie przysługuje, gdy przedmiotem umowy była rzecz oznaczona co do tożsamości, gdyż wówczas kupujący może żądać - jeżeli sprzedawca jest wytwórcą rzeczy usunięcia wady w określonym terminie, a po jego bezskutecznym upływie, odstąpić od umowy.
Takie uregulowanie roszczeń jest oczywiste jeżeli zważy się, że w art. 561 k.c. rozróżnienie rzeczy na oznaczone co do gatunku i co do tożsamości nie pełni funkcji identyfikacyjnej ( jak w wielu innych przepisach kodeksu, np. w art. 155 k.c.), lecz opiera się na „zastępowalności”. W rozumieniu tego przepisu rzecz oznaczona co do gatunku to rzecz zamienna, zastępowalna inną taką samą rzeczą, natomiast rzecz oznaczona co do tożsamości to rzecz niezamienna, niezastępowalna, wykazująca cechy indywidualne.
Rzecz oznaczona co do tożsamości to taka, która nie da się zastąpić inną rzeczą. Skoro tak, to oczywiste jest, że w razie jej wadliwości, kupujący nie może żądać wymiany takiej rzeczy na inną wolną od wad. W zasadzie o charakterze rzeczy decydują okoliczności obiektywne.
Z tego punktu widzenia niewątpliwe jest, że rzeczami oznaczonymi co do tożsamości są nieruchomości, rzeczy używane oraz rzeczy unikatowe. Natomiast w odniesieniu do innych rzeczy strony umowy sprzedaży mogą zadecydować o tym, czy potraktować rzecz zastępowalną jako oznaczoną co do gatunku czy jako oznaczoną co do tożsamości.
Wyrok SN z dnia 16 listopada 2012 r., III CSK 24/12
Standard: 25938 (pełna treść orzeczenia)