Zarzut naruszenia art. 321 § 1 k.p.k. (art. 438 pkt.2 k.p.k.)

Niezasadny był zarzut naruszenia art. 321 § 1 k.p.k. poprzez brak przeprowadzenia czynności końcowego w sytuacji gdy został złożony wniosek o przeprowadzenie takiej czynności lub też wniosek, umotywowany stanem zdrowia, o zmianę terminu przeprowadzenia tej czynności, który nie został przez prokuratora uwzględniony, w efekcie czego dojść miało do naruszenia prawa do obrony.

Oceniając ten zarzut w pierwszej kolejności zauważyć należało, że zarzut naruszenia przepisów postępowania (art. 438 pkt.2 k.p.k.) dla procesowej skuteczności wymaga wykazania możliwości wpływu danego uchybienia na treść orzeczenia. Nie budzi wątpliwości, że przedmiotowy zarzut dotyczy prawidłowości przeprowadzenia czynności o której mowa w art. 321 § 1 k.p.k., a więc immamentnie związanej tylko z postępowaniem przygotowawczym, co czyni szczególnie aktualnym kwestię wykazania naruszenia w tym zakresie na treść wyroku, zapadłego w postępowaniu sądowym, po przeprowadzaniu rozprawy na kilkunastu terminach rozpraw, obejmujących okres ponad roku.

Rację mają apelujący w zakresie w jakim akcentują gwarancyjny charakter tej instytucji, która co do zasady jako taka w sensie ścisłym może być przeprowadzona jedynie w postępowaniu przygotowawczym, stąd w ramach sądowej kontroli zupełności postępowania przygotowawczego, po wpłynięciu aktu oskarżenia, sąd-jeżeli nie dokonano tej czynności lub przeprowadzono ją nieprawidłowo - może zwrócić sprawę prokuratorowi w celu uzupełnienia śledztwa lub dochodzenia, uznając, że akta sprawy wskazują na istotne braki tego postępowania (art. 344a k.p.k.). Nie oznacza to jednak, w razie zaistnienia naruszenia art. 321 § 1 k.p.k. i nie dokonania przez sąd zwrotu sprawy do postępowania przygotowawczego, takiego "przeniknięcia " tego uchybienia do postępowania sądowego, że zawsze będzie mogło być ono - samo w sobie - uznane za uchybienie mogące mieć wpływ treść orzeczenia kończącego postępowanie sądowe, bowiem podzielić należy stanowisko (wyrok SN z 11 marca 2005 r., V KK 355/04), że ocena w tym zakresie jest uzależniona od tego czy brak postępowania nie został konwalidowany przez przejście procesu w kolejne stadium - postępowania sądowego i jego przebieg.

In concreto nie budzi wątpliwości to, że postępowanie sądowe nie zakończyło się na pierwszym terminie rozprawy, przeciwnie obejmowało kilkanaście terminów rozpraw, trwającej łącznie ponad rok czasu. Oznacza to, że oskarżeni, uczestniczący w postępowaniu sądowym, znali wnioski dowodowe zawarte w akcie oskarżenia, mogli z dowodami zgromadzonymi w postępowaniu przygotowawczym zapoznać się poprzez zapoznanie się z aktami, ale przede wszystkim ujawnianie tych dowodów (np. w trybie art. 389, 391 czy 392 k.p.k.) na rozprawie, mieli także (z czego korzystali) możliwość składania wniosków dowodowych.

Wyrok SA we Wrocławiu z dnia 13 czerwca 2017 r., II AKa 71/17

Standard: 25916 (pełna treść orzeczenia)