Poświadczenie nieprawdy przez biegłego w opinii

Zgodnie z art. 209 § 5 zd. 2 k.p.k. z oględzin i otwarcia zwłok biegły sporządza opinię z zachowaniem art. 200 § 2 k.p.k. Może być ona zawarta w protokole oględzin i otwarcia zwłok, albo też poza tym protokołem w odrębnym dokumencie. Nie ulega żadnej wątpliwości, że opinia biegłego, zamieszczona w protokole, czy też poza protokołem, stanowi dokument w rozumieniu art. 271 § 1 k.k., a biegły jest osobą uprawnioną do jego wystawienia. Należy więc do kręgu podmiotów przestępstwa indywidualnego określonego w tym przepisie.

Wyrok SN z dnia 27 kwietnia 2009 r., V KK 379/08

Standard: 25820

Odpowiedzialność karna biegłego za przestępstwo tzw. fałszu intelektualnego dotyczy poświadczenia faktów, które poddają się weryfikacji z punktu widzenia ich prawdziwości lub fałszu, natomiast nie obejmuje samych ocen.

Biegły sądowy i zarazem rzeczoznawca jest niewątpliwie osobą upoważnioną do poświadczenia okoliczności mających znaczenie prawne. Upoważnienie to wynika z treści przepisów prawnych, określających kryteria, jakie powinni spełniać zarówno biegli sądowi, jak i rzeczoznawcy majątkowi oraz jakie mają oni kompetencje.

Biegły rzeczoznawca, zgodnie z przyznanymi mu uprawnieniami, stwierdza lub potwierdza pewne wartości majątkowe, a jego elaboraty szacunkowe (opinie) mają znaczenie prawne w obrocie prawnym i są wykorzystywane w różnych postępowaniach przez strony i urzędy.

Biegły sądowy lub rzeczoznawca, z racji pełnionej funkcji i posiadanych uprawnień, nie działa we własnym imieniu i we własnej sprawie, a w sytuacji, gdy wydaje on opinię, co najmniej godząc się z jej nierzetelnością , tym samym poświadcza w niej nieprawdę co do okoliczności mającej znaczenie prawne. Może więc być podmiotem przestępstwa określonego w art. 271 § 1 k.k. (art. 266 § 1 d.k.k.), jeżeli swoim zachowaniem wyczerpuje jego znamiona, a jednocześnie nie bierze bezpośredniego udziału w postępowaniu sądowym lub w innym postępowaniu prowadzonym na podstawie ustawy.

Odpowiedzialność karna biegłego za przestępstwo tzw. fałszu intelektualnego dotyczy poświadczenia faktów, które poddają się weryfikacji z punktu widzenia ich prawdziwości lub fałszu, natomiast nie obejmuje samych ocen.

Jeżeli zaś biegły lub rzeczoznawca przedstawia fałszywą opinię mającą służyć za dowód w postępowaniu sądowym albo w innym postępowaniu prowadzonym na podstawie ustawy, ponosi wówczas odpowiedzialność karną na podstawie art. 233 § 4 k.k.

Wyrok SN z dnia 7 grudnia 2001 r., IV KKN 563/97

Standard: 35141 (pełna treść orzeczenia)