Posiedzenie w przedmiocie tymczasowego aresztowania w trybie wstępnej oceny aktu oskarżenia (art. 344 k.p.k. i art. 339 § 3 pkt 6 k.p.k.)
Merytoryczna kontrola aktu oskarżenia (art. 339 k.p.k.) Właściwość i postępowanie w przedmiocie środka zapobiegawczego(art. 250 k.p.k.) Wstępna kontrola oskarżenia (art. 337- 347 k.p.k.)
Na posiedzeniu, w trybie art. 344 k.p.k., sąd, przed którym sprawa się toczy, z urzędu rozstrzyga czy utrzymuje zastosowany wcześniej wobec oskarżonego areszt tymczasowy, czy też nie - tzn. czy środek ten zmienia, czy też go uchyla. Orzeczenie takie nie jest tożsame ze stosowaniem środków zapobiegawczych w oparciu o przepis art. 249 k.p.k., bowiem po wniesieniu aktu oskarżenia do sądu, organ ten w ramach wstępnej kontroli oskarżenia podejmuje decyzję na zasadzie art. 339 § 3 pkt 6 k.p.k.
Jeżeli sąd orzekający uzna, że należy kontynuować tymczasowe aresztowanie oskarżonego w stadium rozpoznawczym, to podejmuje jedynie decyzję o utrzymaniu tego środka na czas określony, a nie o jego przedłużeniu. Uzasadnienie w tym przypadku winno wykazywać istnienie przesłanek stosowania tymczasowego aresztowania oraz wykazanie braku istnienia względów szczególnych, o których mowa w art. 259 § 1 k.p.k.
Postanowienie SN z dnia 5 kwietnia 2005 r., WZ 16/05
Standard: 25620
Postanowienie o utrzymaniu tymczasowego aresztowania i określeniu na przyszłość czasu jego trwania jest orzeczeniem o jego kontynuacji, a więc swoistą formą przedłużenia najsurowszego ze środków zapobiegawczych, o której mowa w art. 249 § 5 k.p.k., nie odnoszącym się li tylko do przedłużenia tymczasowego aresztowania przez sąd na etapie postępowania przygotowawczego, stosownie do brzmienia przepisu art. 263 § 2 k.p.k. Jest to więc sytuacja o "ustawowym stanowieniu inaczej", wskazanym w art. 339 § 5 k.p.k., określającym, iż nie jest obowiązkowe zawiadomienie stron, za wyjątkiem prokuratora, o terminie posiedzenia w celu wydania postanowienia w przedmiocie tymczasowego aresztowania.
Obowiązkiem sądu wydającego postanowienie w trybie art. 344 k.p.k. i art. 251 § 2 k.p.k. o utrzymaniu wobec oskarżonego środka zapobiegawczego w postaci tymczasowego aresztowania i oznaczającego czas, do którego ma środek ten trwać, jest zawiadomienie o terminie posiedzenia w tym przedmiocie, obrońcy tego oskarżonego, stosownie do przepisu art. 249 § 5 zdanie 1 k.p.k.
Zaniechanie przez sąd tego obowiązku tworzy sytuację nierównowagi stron, naruszając prawo do obrony, a nie można wykluczyć, że uchybienie to mogłoby mieć wpływ na treść zaskarżonego postanowienia.
Sąd I instancji winien wykazać i omówić w uzasadnieniu, czy istnieją w dalszym ciągu przesłanki, tak z art. 249 § 1 k.p.k. jak i art. 258 k.p.k., dla których zastosowano tymczasowe aresztowanie, a nadto dlaczego nie dostrzega potrzeby do odstąpienia od tego środka, po myśli art. 259 § 1 k.p.k. ze względów humanitarnych, w szczególności gdy w aktach sprawy dostrzec można sygnały o poważnych schorzeniach oskarżonego.
Obowiązkiem sądu jest również analityczne wykazanie, jakie konkretne czynności niezbędne do przeprowadzenia, czy też związane z tokiem jego pracy (wyznaczenie rozpraw w innych sprawach do określonej daty) legły u podstaw do określenia terminu tymczasowego aresztowania, w konkretnym wypadku.
Postanowienie SA w Katowicach z dnia 28 października 1998 r., II AKz 298/98
Standard: 25622
Standard: 25621