Zaskarżalność postanowienia w przedmiocie europejskiego nakazu aresztowania (art. 607a k.p.k.)
Europejski nakaz aresztowania (art. 607a k.p.k.)
Postanowienie wydane przez sąd w przedmiocie europejskiego nakazu aresztowania nie jest zaskarżalne i to niezależnie od jego treści, tj. bez względu na to, czy jest to postanowienie pozytywne, czy negatywne jest w świetle stanowiska doktryny i orzecznictwa oczywista.
Postanowienie dotyczące wniosku o uchylenie europejskiego nakazu aresztowania nie jest postanowieniem w przedmiocie środka zapobiegawczego, a zatem podstawy prawnej zażalenia nie stanowi tu art. 252 k.p.k. Kwestię zaskarżalności postanowienia wydanego w tym przedmiocie należy zatem oceniać przez pryzmat art. 459 k.p.k.
Postanowienie wydane w przedmiocie wniosku o uchylenie europejskiego nakazu aresztowania nie należy ani do kategorii rozstrzygnięć zamykających drogę do wydania wyroku, ani do kategorii rozstrzygnięć co do środków zabezpieczających., a skoro w Kodeksie postępowania karnego brak jest przepisu, który stanowiłby o zaskarżalności takiego postanowienia, to wobec treści art. 459 k.p.k. należy uznać, że na postanowienie wydane w tym przedmiocie zażalenie nie przysługuje.
Myśl o niezaskarżalności postanowienia o odmowie uchylenia europejskiego nakazu aresztowania została już wyrażona przez Sąd Apelacyjny w Krakowie w postanowieniu z 26 października 2012 r., sygn. II AKz 456/12, w którym trafnie stwierdzono, że skoro na postanowienie sądu okręgowego w przedmiocie europejskiego nakazu aresztowania, wydane na podstawie art. 607a k.p.k., zażalenie nie przysługuje, to także na postanowienie w przedmiocie wniosku o uchylenie europejskiego nakazu aresztowania, wydane w trybie art. 607a k.p.k., zażalenie nie służy.
Postanowienie SA w Krakowie z dnia 12 października 2016 r., II AKz 348/16
Standard: 25483 (pełna treść orzeczenia)
Na postanowienie sądu okręgowego w przedmiocie europejskiego nakazu aresztowania, wydane na podstawie art. 607a k.p.k., zażalenie nie przysługuje.
w świetle art. 459 §1 i 2 k.p.k. do kategorii postanowień sądu na które przysługuje zażalenie należą postanowienia:
a) zamykające drogę do wydania wyroku, chyba że ustawa stanowi inaczej,b) dotyczące środków zabezpieczających,c) inne postanowienia, na które przepis szczególny przewiduje zażalenie.Postanowienie w przedmiocie europejskiego nakazu aresztowania bez wątpienia nie należy ani do kręgu postanowień wymienionych w pkt a, ani do wymienionych w pkt b. Zatem jedynie uznanie, że postanowienie w przedmiocie ENA jest postanowieniem „co do środka zapobiegawczego” (art. 459 § 2 in fine), stanowiłoby przesłankę zaskarżenia go na podstawie art. 252 §1 k.p.k.
Na rozstrzygnięcie kwestii czy postanowienie w przedmiocie europejskiego nakazu aresztowania podlega zaliczeniu do kategorii postanowień „co do środka zapobiegawczego” nie pozwala analiza językowa definicji tego nakazu. Kodeks postępowania karnego takiej definicji wprawdzie nie zawiera, ale z określenia europejskiego nakazu aresztowania zawartego w artykule 1 Decyzji Ramowej Rady Unii Europejskiej z dnia 13 czerwca 2002 r., wynika, że jest to „decyzja sądowa wydana przez państwo członkowskie w celu aresztowania i przekazania przez inne państwo członkowskie osoby, której dotyczy wniosek, w celu przeprowadzenia postępowania karnego lub wykonania kary pozbawienia wolności bądź środka zabezpieczającego” (www.ms.gov.pl). Można jedynie odnotować, że w definicji określono europejski nakaz aresztowania zarówno jako „decyzję sądową” jak i „wniosek”.
Także w rozdziale 65a Kodeksu postępowania karnego brak przepisu z którego mogłoby wynikać, że postanowienie w przedmiocie europejskiego nakazu aresztowania może być utożsamiane z zastosowaniem lub odmową zastosowania środka zapobiegawczego w postaci tymczasowego aresztowania, a więc z postanowieniem „co do środka zapobiegawczego”. W treści art. 607c § 1 pkt 4 k.p.k. sformułowany został natomiast warunek, aby europejski nakaz aresztowania zawierał „sygnaturę, rodzaj i treść prawomocnego albo podlegającego wykonaniu orzeczenia sądu, w związku z którym nakaz został wydany”.
Ujęcie przytoczonego przepisu jest realizacją wymogu określonego w art. 8 ust. 1 pkt c Decyzji Ramowej, aby w ENA wskazane zostały „dowody istnienia podlegającego wykonaniu wyroku, środka zabezpieczającego lub jakiegokolwiek innego podlegającego wykonaniu orzeczenia sądowego”. Należy dodać, że w sytuacji, gdy organ sądowy wykonujący nakaz uzna informacje zawarte w nakazie, także w przedmiocie istnienia podstawy do pozbawienia osoby ściganej wolności, za niewystarczające, zobowiązany jest do wystąpienia o niezwłoczne przekazanie niezbędnych informacji uzupełniających (art. 15 ust. 2 Decyzji).
Wydanie europejskiego nakazu aresztowania może zatem nastąpić jedynie wówczas, gdy wydane zostało wcześniej orzeczenie sądowe stanowiące podstawę do pozbawienia osoby ściganej wolności, z reguły za-skarżalne, tzn. postanowienie o zastosowaniu tymczasowego aresztowania lub prawomocny wyrok skazujący na karę pozbawienia wolności względnie inne sądowe orzeczenie o zastosowaniu środka zabezpieczającego polegającego na pozbawieniu wolności (wydane np. na podstawie art. 93 k.k.).
Wydanie postanowienia w przedmiocie ENA musi więc być poprzedzone prawomocnym lub podlegającym wykonaniu orzeczeniem, niezależnym od ENA, na podstawie którego osoba ścigana ma być pozbawiona wolności.
Uchwała SN z dnia 25 października 2000 r., I KZP 29/00
Standard: 34765 (pełna treść orzeczenia)