Odmowa wykonania polecenia przez pracownika samorządowego (art. 16 ust. 3 u.p.s. i art. 52 k.p.)

Według art. 16 ust. 3 ustawy o pracownikach samorządowych pracownikowi samorządowemu nie wolno wykonywać poleceń, których wykonanie według jego przekonania stanowiłoby przestępstwo lub groziłoby niepowetowanymi stratami. Wykonanie spornego polecenia nie stanowiłoby ani przestępstwa, ani nie groziłoby niepowetowanymi stratami. Powódka była jednakże przekonana, że zaistniała sytuacja określona w końcowej części art. 16 ust. 3 ustawy o pracownikach samorządowych. To przekonanie nie znajdowało uzasadnienia w okolicznościach sprawy. Nie przesądza to jednak o znacznym stopniu winy powódki.

Stopień winy powódki jest określony przez stopień bezzasadności jej przekonania o wadliwości polecenia, co powinno być ocenione z uwzględnieniem przede wszystkim indywidualnych okoliczności leżących po stronie powódki, a także innych okoliczności sprawy.

Pracownik ma pewne, ograniczone prawo do oceny sytuacji w przypadku odmowy wykonania polecenia. Z reguły nie można od niego wymagać, aby w skomplikowanych sprawach był w stanie precyzyjnie określić granicę między poleceniem zgodnym z prawem a poleceniem bezprawnym.

Rozwiązanie umowy o pracę w trybie art. 52 KP jest nadzwyczajnym sposobem rozwiązania stosunku pracy, powinno być stosowane wyjątkowo i z pewną ostrożnością przez pracodawcę. Musi więc być uzasadnione szczególnymi okolicznościami, które w zakresie winy pracownika polegają na jego złej woli lub rażącym niedbalstwie, a nie wyłącznie na błędnym przekonaniu o działaniu w interesie pracodawcy.

Wyrok SN z dnia 2 czerwca 1997 r., I PKN 193/97

Standard: 25388 (pełna treść orzeczenia)