Przesłanka egzoneracyjna „z wyłącznej winy poszkodowanego” lub osoby trzeciej (art. 435 i art. 436 k.c.)

Zachowanie poszkodowanego musi stanowić jedyną, wyłączną, przyczynę szkody w rozumieniu adekwatnego związku przyczynowego, czyli nie może być innych jej przyczyn. Ponadto, to zachowanie musi być zawionie. Jeżeli obok zawinionego zachowania poszkodowanego wystąpiły inne jeszcze przyczyny szkody, to taki stan nie uchyla odpowiedzialności na zasadzie ryzyka.

Postanowienie SN z dnia 15 stycznia 2025 r., III PSK 109/24

Standard: 86099 (pełna treść orzeczenia)

W starszym orzecznictwie Sądu Najwyższego, w przypadku podniesienia egzoneracji polegającej na wyłącznej winie osoby trzeciej wymagało się identyfikacji tej osoby trzeciej (por. wyroki SN: z dnia 18 października 1982 r., I CR 160/82; z dnia 8 listopada 1988 r., II CR 315/88; z dnia 6 lipca 1973 r., II CR 156/73). Pogląd ten w nowszym orzecznictwie zarzucono.

Aktualnie skuteczne jest powoływanie się na wyłączną winę osoby trzeciej, nawet niezidentyfikowanej, jeżeli w okolicznościach sprawy można wykluczyć ponoszenie za tę osobę odpowiedzialności przez prowadzącego przedsiębiorstwo (por. uchwała SN z dnia 26 lipca 2017 r., III CZP 30/17; wyroki SN z dnia 14 maja 2021 r., IV CSKP 31/21; wyrok z 28 lutego 2020 r., II CSK 668/18).

Wyrok SN z dnia 22 maja 2024 r., III PSKP 17/23

Standard: 82607 (pełna treść orzeczenia)