Niedopuszczalność przelewu wymagalnych świadczeń alimentacyjnych (art. 509 § 1 k.c.).

Wierzytelność o zapłatę wymagalnych świadczeń alimentacyjnych nie może być przedmiotem przelewu (art. 509 § 1 k.c.).

Przeniesieniu wierzytelności alimentacyjnej na osobę trzecią w drodze przelewu – ze względu na przesłankę właściwości zobowiązania – poza wskazanym ściśle osobistym charakterem zobowiązania alimentacyjnego sprzeciwia się także właściwy dla niego przedmiot, którego nie stanowi zapłata, lecz zaspokojenie potrzeb życiowych uprawnionego.

Z tej racji uprawniony do alimentacji jest nie tylko chroniony przed ryzykiem pozbawienia go środków utrzymania w następstwie wprowadzenia jego wierzytelności alimentacyjnych do obrotu, ale także korzysta z istotnych ułatwień w dochodzeniu i egzekwowaniu zasądzonych z tego tytułu świadczeń, stanowiących ekwiwalent za ograniczenia związane ze zbywalnością roszczeń. Ochrona w tym zakresie realizowana jest przez szczególne instrumenty prawne uregulowane w przepisach kodeksu postępowania cywilnego oraz przepisach innych aktów prawnych, ściśle związanych i zharmonizowanych z instytucjami prawa rodzinnego (por. np. ustawa z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów, jedn. tekst: Dz.U. z 2009 r. Nr 1, poz. 7 ze zm.).

Przy przyjęciu dopuszczalności przelewu rat alimentacyjnych realne jest niebezpieczeństwo dezintegracji spójnego systemu regulacji alimentacyjnych, co może prowadzić do wielu trudnych do przewidzenia konsekwencji społecznych i prawnych, a w efekcie do naruszenia praw osób uprawnionych do alimentacji, w tym w szczególności osób małoletnich, do których kierowana jest pomoc z funduszu alimentacyjnego, przy stosunkowo niewielkiej rzeczywistej możliwości zaspokojenia ich interesów w drodze sięgnięcia do mechanizmów rynkowych, nie dających tym osobom żadnych przywilejów w stosunku do innych uczestników obrotu.

Uchwała SN z dnia 24 lutego 2011 r., III CZP 134/10

Standard: 24973 (pełna treść orzeczenia)

Zobacz glosy